Gelişmekte olan ve geri kalmış ülkeler eğitim sistemlerini kurgulamada, gelişmiş ülkelerden farklı bir yol izler. Gelişmiş ülkeler eğitim sistemlerini kurgularken ‘ekonomi’ kurumunu takip ederken, geri kalmış ve gelişmekte olan ülkeler, zorlamayla eğitim sistemlerini kurgulamakta. Zorlamada da ‘siyaset’ kurumu etkili.
Bu tür ülkelerdeki eğitim sisteminde önemli değişikler veya kararları ne yazık ki siyaset kurumu yapar. Siyaset kurumu da kendi ideolojisini eğitim sisteminin temeline yerleştirir ve işte en büyük yanlış yapılmış olur. Bu nedenle ekonomi kurumu takip edilmemiş olduğundan toplumsal gelişme ve kalkınmada ‘gecikme’ yaşanır.
Eğitim sistemi gelişmiş ülkelerdeki gibi ekonomi kurumu takip edilerek kurgulandığı zaman çağ yakalanmış olur. Şimdi ve gelecekteki ekonomik üretim biçimi, sosyal yaşam ve teknolojik gerekliliklere uygun bir eğitim sistemi kurgulanmış olur. Sonuçta da bu tür ülkeler ‘gelişmiş ülke’ liginde yukarıları zorlarlar.
TİNK okulları yani Teknoloji ve İnsan Kolejleri çağdaş ‘özel okullar’ arasında TC’de yerini aldı. Kanımca bu okullar bir milat. Çağdaş okul istenirse TİNK incelenmeli. 2016’da kuruldu, ilk kampus 2017’de yapılmaya başlandı, 2017-2018 yılında öğrenci alındı.
TİNK okullarının kurucusu Sayın Zeynep Dereli’dir. Sayın Dereli çok iyi okullarda eğitim gördü. Amerikan Lisesi, lisansta ABD Princeton’da mühendislik ve Orta Doğu Araştırmaları Sertifikasıyla mezun oldu. Londra’da SAOS Üniversitesi’nde, Kalkınma Ekonomileri alanında yüksek lisans yaptı. Uluslararası ve ulusal pek çok saygın kuruluşta görev yaptıktan sonra, TC eğitimindeki eksiklikleri görüp, TİNK okullarını kurmaya karar verdi.
Kanımca TİNK okullarının program felsefesi, 21. Yüzyıl’ın Endüstri 4.0 ve bazı ülkelerin yakaladığı 5.0 Endüstri toplumlarına öğrencileri hazırlayacak en iyi okul. Bu okul seksen milyon nüfusu aşmış TC’de yaratılabiliyorsa buralarda çok daha kolay yaratılabilir. Ancak tek koşul ekonomik üretim biçimi ve teknolojiyi hedeflemek.
Şimdi ilkokul 1. Sınıfa kayıt yapan öğrencileri artık ‘Dünya Vatandaşı’ olarak görmek lazım. Onlara kazandırılacak beceriler de Endüstri 4.0 ve Endüstri 5.0 toplumlarının insan nitelikleri olmalı. Ortaçağın geleneksel okulları artık miadını doldurdu; tarihe gömülmeli.
Bu öğrencileri ‘yapay zeka’ ile donatılmış robotların yaşadığı dünyaya hazırlamak lazım. Bu nedenle eski eğitim sistemlerinin okulları artık bitti. Yeni okullar süratle dizayn edilmelidir. Tıpkı TİNK okulları gibi.
TİNK okullarında öğrenciler liseden mezun olduklarında 2 kodlama dilini öğrenmiş oluyor. Diğer bir deyişle algoritmik düşünceyi kazanmış ve içselleştirmiş oluyorlar. Özel olarak hazırlanmış teknoloji programı ile öğrencilere programlama, donanım, robotik, web dizayn, mobil aplikasyonlar, siber güvenlik, oyun geliştirme ve animasyon gibi beceriler kazandırılıyor. Bu beceriler gelecek için temel becerilerdir.
Okulun amacı akademik öğretimler yanında öğrencilere teknolojiyi yaşamlarında kullanabilmeyi öğretmek. Bu amaçla teknolojik araçları güvenli kullanma ve en önemli beceri olarak ‘girişimciliği’ öğretmek, TİNK’in amaçları arasında. İngilizce yanında ikinci bir de öğretiliyor.
Bu becerilerin tamamı geleceğin dünyasındaki yaşam için gerekli olacaktır. Özellikle kodlama ve her türlü teknolojik aracı kullanma becerisi. TİNK okullarında öğretilmeye çalışılan beceriler de tam da bunlardır.
Öğrenciler (11-17 yaş) TİNK’te TC Milli Eğitim Bakanlığı programlarının tamamını her sınıfta alıyorlar. Bunun üstüne artı beceriler elde ediyorlar.
Sayın Dereli bu amaçla şu açıklamayı yapıyor; öğrenciler evlerinde veya okulda kişisel bilgisayarlarından sunulan dersleri takip ediyorlar. Onlara dijital ortamda okuldaki 20 dakikalık derste verilenlerin dışında çalışma yaprakları veriliyor. Yapay zeka ile donatılmış bilgisayar ağları ile çalışma yapraklarını kontrol ediyorlar. Arkasından yapay zeka kendilerine yeni etkinlikler veriyor. Böylece her öğrenci kendisi için hazırlanmış ‘bireysel programını’ takip ediyor.
Okulda aynı zamanda akran öğretimine de önem veriliyor. Öğrenciler derslerin bazı bölümlerini, arkadaşlarına anlatmak için kendileri hazırlıyorlar. Arkadaşlarına anlatırken kendileri de çok daha iyi öğrenmiş oluyorlar.
TİNK öğrencilerin sosyalleşmelerine de önem vermektedir. Toplumsal pek çok probleme çözüm üretmek için proje tabanlı öğretime önem verilmektedir. Öğrenciler projeler yaparak geleceğin iş yaşamına hazırlanıyorlar. Projelerle en erken öğretim dönemlerinde tanışıyorlar. Böylece 21. Yüzyılın ihtiyacı olan ‘girişimci bireyler’ yetiştiriliyor.
TİNK önemli bir bacağı da aile eğitimidir. Aileler de okul öğretimine dahil ediliyor. Aileler öğrencileri bilgisayar aracılığı sürekli kontrol ediyorlar. Öğretmenler için belirlenen felsefe ‘hayat boyu öğrenme’dir. Öğretmenler sürekli kendilerini geliştirmek için eğitimlere devam ediyorlar.
TİNK okulları 21. Yüzyıl okullarının müthiş bir örneği olarak tasarlanmıştır. Buralarda da ‘özel okullar’ın öncelikli olarak bu tür programlar hazırlanmaları çağın gereğidir. Yoksa şimdiki programları ile devlet okullarından farkı sadece biraz daha fazla yabancı dil ile daha az sayıdaki sınıf mevcudu olarak kalacaktır.
Şimdiki öğrencilerimizi yapay zekalar ile birlikte yaşayacakları kesin olan bir sosyal yaşama hazırlamanın tek yolu da bu gibi teknoloji odaklı okullardır. Bu açıdan TİNK okulları izlenebilir en doğru örneklerden bir tanesidir. Sayın Dereli’yi de tüm maddi ve manevi varlığını yatırdığı TİNK okullarını, Türk Eğitim Sistemi’ne kattığı için kutlarız ve başarılı olacağına da hiç kuşku yok; yine da başarılar Sayın Zeynep Dereli.
