Genel Kurul’da ilk olarak CTP Lefke Milletvekili Salahi Şahiner “Kıb-Tek’te yaşanan gelişmeler” başlıklı konuşma yaptı.
Şahiner, Kıb-Tek için gelen akaryakıt gemisinin idarenin görevini ihmali nedeniyle bekletildiğini ve bu nedenle ciddi bir ekonomik kayıp yaşandığını ifade etti, geçtiğimiz dönem yakıt tedarikinde yaşanan en büyük sıkıntının bu olduğunu belirtti.
Şahiner, durum buyken arz konusunda sorun olmaması için ihalesiz alım yapılabilmesi için yasa gücünde kararname çıkarıldığını dile getirdi.
Kendilerine Kıb-Tek konusunda çok sayıda ihbar geldiğini söyleyen Şahiner, eski genel müdürlerden birinin oğlunun şirketinin başvurularında herhangi bir bekleme ya da ret olup olmadığını sordu, bunu yazılı soru olarak da soracağını dile getirdi.
Maliyetler yükseldiği için yapılmak zorunda kalan zamma işaret eden Şahiner, kurumun giderleri konusunda herhangi bir hesaplama yapılıp yapılmadığını sordu.
-Şahiner: “Maliyetleri düşürmenin yolu AKSA’yla yolları ayırmak”
AKSA’ya ödenen kira bedelinin yatırımlara yönlendirilebileceğini söyleyen Şahiner, elektrik maliyetlerini düşürmenin yolunun AKSA’yla yolu ayırmak olduğunu kaydetti.
Eski bir Kıb-Tek Yönetim Kurulu üyesinin iddialarına işaret eden Şahiner, bu iddialarda Bakan Sunat Atun’un adının geçtiğini de söyledi.
Bu konunun incelenmesi gerektiğini söyleyen Şahiner, ortada rüşvet iddiaları olduğunu da kaydetti.
Şahiner AKSA sözleşmesinin uzatılması konusundaki iddialar hakkında mutlaka bir soruşturma açılması gerektiğini de ifade etti.
-Atun: “Kıb-Tek için arz güvenliği büyük önem taşıyor”
Maliye Bakanı Sunat Atun da yanıt vermek üzere söz aldı. Geçtiğimiz dönem gerek pandemi gerek doğa olayları nedeniyle tedarikte yaşanan sorunlara işaret eden Atun, Kıb-Tek’te arz güvenliğinin büyük önem taşıdığını ifade etti.
Kıb-Tek’in bir şirket gibi yönetilemeyeceğini ifade eden Atun, riskleri minimize etmek için geçmiş dönem tecrübelerinden de yola çıkarak, Türkiye’den alımın riskleri düşüreceğine karar verildiğini ve bu yönde çalışma yoluna gidildiğini söyledi.
Eski genel müdür için kadro açılması meselesindeki sorulara cevap veren Atun, yapılanın uzun süredir Kıb-Tek’te yapılan bir uygulama olduğunu ifade etti.
Elektrik Kurumu hesaplamalarına göre şu anki maliyetin 3,3 TL olduğunu söyleyen Atun, bu noktada fiyatta bir güncellemeye ihtiyaç olacağını anlattı.
AKSA’nın devre dışı bırakılması konusunda, geçmişten bu yana, 2024 yılı perspektifinin AKSA’yla devam etmemek olduğunu ifade eden Atun, kablo ile entegre sisteme geçilmesi projesine işaret etti. Öte yandan mevcut durumda Elektrik Kurumu’nun yeni santral yapmasının mümkün olmadığını dile getiren Atun, şu anda yapılabilecek en doğru şeyin mevcut şirketle yeni bir model arayışı olduğunu söyledi.
Eski bir yönetim kurulu üyesinin iddialarına değinerek, bunların suni ve nahoş gündemler olduğunu belirten Atun, bu iddiaların mesnetsiz olduğunu anlattı.
“İlgili bakanı AKSA getirdi” iddialarını da yanıtlayan Atun, geçmiş dönemde, bir makine alım meselesinde AKSA’yla devam etmek gibi bir niyeti olmadığını söylediğine işaret etti.
-Şahiner
Yeniden söz alan Şahiner de ilgili şirketle çalışmanın arz güvenliği sağlamayacağını söyledi, yeniden ülkenin karanlıkta kalabileceğini kaydetti.
Şahiner, gerekli altyapı yatırımının yapılması için gerekli vakit olduğunu söyledi; bu yapılmış olsa bugün AKSA ile yeniden anlaşma yapılmasına ihtiyaç olmayacağını anlattı.
-Barçın: “Emeklilik yaşının 65 olması konusunda da ciddi endişeler var”
Daha sonra CTP Milletvekili Devrim Barçın, “protokolde emekli yaşının yükseltilmesi ve maaş kesintileri ile eriyen İhtiyat Sandığı yatırımları” hakkında konuştu.
“Mutfak yanıyor” diyen Barçın, Türkiye ve dünyadaki enflasyon verilerine işaret etti. Türkiye’nin Arjantin’in bile çok üstünde bir enflasyon oranına ulaştığını söyleyen Barçın, yine de protokolde TL kullanılması yönünde anlaşma imzalandığın ifade etti.
Protokolde kamu personel rejimi ve emeklilik sisteminin gözden geçirilerek yapılacak analizler çerçevesinde gerekli mevzuat düzenlemelerinin yapılması maddesine değinen ve bunun Maliye Bakanlığı tarafından yürütüleceğini söyleyen Barçın, bunun Emeklilik Yasası’na bağlı çalışan kamu çalışanlarına işaret edildiği anlamına geldiğini söyledi.
Vatandaşın emekli ikramiyesinden vergi mi alınacak, hesaplanma yöntemi mi değişecek gibi soruları olduğunu söyleyen Barçın, emeklilik yaşının 65 olması konusunda da ciddi endişeler olduğunu belirtti.
Bunun mezarda emeklilik anlamına geleceğini söyleyen Barçın, bunun Türkiye ile müzakere edilemeyeceğini, Türkiye’de aktif pasif oranının 1,80-1,90’larda olduğunu kaydetti, bunun KKTC’de çok daha yüksek olduğunu dile getirdi.
Devletin İhtiyat Sandığına olan borcuna işaret eden Barçın, şu anda İhtiyat Sandığında birikimleri olanların geleceklerinin mahvediliyor olduğunu söyledi, İhtiyat Sandığında her 10 bin TL’de emekçinin birikiminin 7 bin 181 TL eridiğini kaydetti.
Öte yandan sandığın paranın yüzde 40’ını döviz olarak tuttuğunu dile getiren Barçın, çözümün emekçinin paradan döviz olarak yaralanmasına izin vermek olduğunu anlattı.
-Atun: “Emekli maaşları ya da emekli ikramiyelerinden hiçbir şekilde kesinti olmayacak”
Maliye Bakanı Sunat Atun da cevap vermek üzere söz aldı. Enflasyonun küresel olarak tüm ülkelerin sorunu olduğunu, Türk Lirası bölgesinin de bundan son derece olumsuz etkilendiğini dile getiren Atun, enerji ve gıda fiyatlarındaki artışa işaret etti.
Türkiye ile imzalanan anlaşmaların sürdürülebilirlik ve büyüme getirmesi üzerine yapıldığını söyleyen Atun, emekli maaşları ya da emekli ikramiyelerinden hiçbir şekilde kesinti olmayacağını ifaden etti.
Atun kazanılmış haklara kesinlikle dokunulmayacağını vurguladı.
-Taçoy: “Genel sağlık sigortasına geçilmesi için aktüeryal hesaplama gerek”
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Hasan Taçoy da, “ne emeklilik yaşı yükseltiliyor ne de emeklilerden vergi alınıyor” diyerek, emeklilerden vergi alınması konusunun zaten daha önce Anayasa Mahkemesinden döndüğünü ifade etti.
Genel sağlık sigortasına geçilmesi için aktüeryal hesaplama çerçevesinde beklenen yaşam süresi nedir diye bakmak gerektiğini anlatan Taçoy, dertlerinin bu ülkede yaşayan insanların daha sağlıklı hizmet alabilmesi için atılması gereken adımları atmak olduğunu kaydetti.
İhtiyat Sandığının borçları konusunda gerekli adımların atıldığını anlatan Taçoy, bir şirket gibi düşünerek iştirakçinin kazancını artırmak için çalışmaları olduğunu söyledi.
Gerçeğe dayalı bir portföy yönetimi sağlanabilirse elde edilen karlarla ne ödenebileceğinin bilinip dağıtılabileceğini de söyleyen Taçoy, yaşlara göre maaş alan kişilerin sayısına işaret ederek bunun geleceğe yansımasıyla ilgili hesapların da yapıldığını söyledi.
Aktüeryal hesaplama, sosyal sigortaların analitik 3 yıllık bütçesinin yapılması gibi konularda yardım isteyeceklerini ifade eden Taçoy, ülkede kaç çalışan olduğu sorusuna ne yazık ki cevap verilemediğini anlattı.
Çalışan sayısının 125 binin çok daha üstünde olduğunu herkesin bildiğini ifade eden Taçoy, bu konuda gerekli çalışmaların yapılması ve müfettişler tarafından denetlenmesi gerektiğini söyledi.
Taçoy, İhtiyat Sandığı ve Sosyal Sigortalar müfettişlerinin bir eğitim alıp denetime çıkası gerektiğini dile getirdi.
Şu an Sosyal Sigortaların gözlük parasından ilaç parasına kadar ödediği menfaatlerin aylık ne olduğunun hesaplanması gerektiğini kaydeden Taçoy, süreçle ilgili muhalefeti de bilgilendireceğini kaydetti.
