Yerel kaynaklardan elde edilen suyun 8 bin dönümlük tarımsal alana ulaşmasını sağlayacak Güzelyurt Merkezi Sulama Projesi’nin açılışı dün yapıldı.
Kumköy tesislerinde saat 11.00 sıralarında gerçekleştirilen açılışa, Başbakan Tufan Erhürman, Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Erkut Şahali, Maliye Bakanı Serdar Denktaş, Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami, Sağlık Bakanı Filiz Besim, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Zeki Çeler, bazı milletvekilleri, Su İşleri Dairesi Müdürü Nazife Yılmaz, Güzelyurt Belediye Başkanı Mahmut Özçınar, diğer yetkililer ve bölge üreticileri katıldı.
Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’yla başlayan törende, Su İşleri Dairesi Müdürü Nazife Yılmaz, Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Erkut Şahali ve Başbakan Tufan Erhürman konuşma yaptı.
Konuşmaların ardından, Başbakan Erhürman, bakanlar ve milletvekilleri projenin açılışını yaptı.
Erhürman: Kıbrıs Türk halkı daha çok üretmek zorunda
Kumköy tesislerinde gerçekleştirilen Güzelyurt Merkezi Sulama Projesi’nin açılış töreninde konuşan Başbakan Erhürman, “Kıbrıs Türk halkı bir vizyon çerçevesinde hareket etmek zorundadır. Biz hükümet olarak bir vizyon çerçevesinde hareket etmeyi asli görevimiz olarak sayıyoruz” dedi.
Kıbrıs Türk halkının daha çok üretmek zorunda olduğunu vurgulayan Başbakan Erhürman, sadece daha çok üretmenin de yeterli olmadığını, daha kaliteli üretmek, daha planlı ve bu ülkenin koşullarına uygun üretim yapılması gerektiğini söyledi.
“Bu toplum üretmeden var olamaz, çalışmadan da var olamaz”
İhracattan önce ürettiklerimizin içerde turizm ve Yüksek Öğretim Sektörü aracılığıyla tüketilecek yolların geliştirilmesi gerektiğine dikkat çeken Başbakan Erhürman, “Bu toplum üretmeden var olamaz, bu toplum çalışmadan da var olamaz” şeklinde konuştu.
Daha çok çalışılması gerektiğine işaret eden Başbakan Erhürman, öncü sektörün turizm olup, turizmde çalışanların sadece yüzde 20’sinin KKTC vatandaşı olmasının ve genç işsiz oranının yüzde 19 olmasının kabul edilebilir bir şey olmadığını vurguladı.
Başbakan Erhürman, “Böyle çarpık rakamlarla KKTC ekonomisi ve halkını ileriye taşımak mümkün değildir” diyerek, daha çok çalışılıp, istihdam yaratılması, gençlerin çalışabileceği alanların üretilmesi gerektiğini söyledi.
Şahali: Yıllar önce yapmamız gerek şey
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Erkut Şahali, projenin lansmanının “Güzelyurt bölgesine can suyu geliyor” diye yapıldığını belirterek, suyun hayat olduğun, ancak hayatımıza gereken değerin verilmediğini söyledi.
Bugünden itibaren her bir damla sudan hayatımız için olası en yüksek faydayı elde etme sorumluluğu ile hareket etmenin idrak edilmesi gerektiğini vurgulayan Bakan Şahali şöyle devam etti:
“Bugün burada yaptığımız şey, aslında yıllar önce yapmamız gereken şey. Sahip olduğumuz su kaynaklarını verimlilik esasına göre, adalet ilkesi çerçevesinde değerlendirerek, bunların özellikle bir ada ülkesi olan Kıbrıs’ta sınırlı kaynaklar olduğu bilinciyle hareket ederek, tarımsal faaliyette, evsel kullanımda değerlendirmiş olsaydık, bugün yapmaya çalıştığımız şey, dağları denizleri aşırarak Kıbrıs’ı suya kavuşturma gayretleri belki de gerekli olmayacaktı” dedi.
“Sadece Türkiye’den gelen suyla idame ettiremeyeceğimiz bilinciyle yol almak zorundayız”
Türkiye’den gelen suyun tarımsal faaliyetlerde kullanılmasıyla ilgili çok büyük bir heyecan ve beklenti olduğuna dikkat çeken Bakan Şahali, şöyle devam etti:
“Taşıma suyla değirmen dönmez. Hayatımızı sadece Türkiye’den gelen suyla idame ettiremeyeceğimiz bilinciyle yol almak zorundayız. Türkiye’den ülkeye gelen suyun miktarı 75 milyon m3’tür. Bunun hali hazırda 20 milyon m3’ünü ülkenin yüzde 70’inde içme ve kullanma suyu olarak maksadıyla değerlendiriyoruz. Geriye kalan suyun tarımsal alanlara ulaştırılmasıyla ilgili faaliyet devam ediyor. Bunun ilk aşaması yapımı devam eden tünel inşaatıyladır. Bunun bitmesiyle suyun tarımsal alanlara ulaştırılması mümkün olabilecektir. Ancak tarımsal alanlarda kullanabileceğimiz su miktarı ihtiyaç duyduğumuz iyi kalite miktarının çok çok altındadır.”
Yılmaz: Kumköy Sulama Tesisleri yeniden düzenlendi
Su İşleri Dairesi Müdürü Nazife Yılmaz da açılış töreninde yaptığı konuşmada, Güzelyurt Merkezi Sulama Pilot projesi olarak adlandırdıkları proje hakkında teknik bilgiler verdi.
Projenin envanter çalışmalarının 3 ekiple yapıldığına işaret eden Yılmaz, ekiplerin tarımsal plantasyon bölgelerinin belirlenmesi ardından mevcut sulama şebekesini detaylı bir şekilde çalıştığını kaydetti.
Projeye katkı koyanlara değinerek, teşekkür eden Yılmaz, yaklaşık yüzde 90’ı tamamlanan geçmişte Lefkoşa ve Gazimağusa’ya içme ve kullanma suyu sağlamak üzere çalıştırılan, ancak Türkiye’den suyun kullanılmaya başlaması ile devre dışı kalan Kumköy Sulama Tesisleri’nin yeniden düzenlendiğini anlattı.
Yerel kaynak kuyularıyla saatte 350 m3’le sisteme entegre sağlandı
Kumköy tesislerinde bulunan 3 deponun toplam kapasitesinin 22 bin 500 metre küp olduğunu aktaran Yılmaz, 10 kuyunun işleme konduğunu ve yerel kaynak kuyularının kullanılarak saatte 350 metreküple sisteme entegre sağlandığını söyledi.
Su rotasyonlu olarak verilecek…
İlk aşamada olan bu arazilere takviye suyun rotasyonlu olarak hazırlanan çizelgeye uygun olarak verileceğine dikkat çeken Yılmaz, projenin ikinci aşaması için, 3 bin 200 metre uzunluğunda boru hattı döşenmesine devam edilirken, 6 noktaya bağlantı yapılacağını belirtti.
İkinci aşamayla bin 181 dönümlük tarımsal araziye takviye su verilecek
İkinci aşamanın siteme dahil edilmesi ile birlikte, toplamda 8 bin 181 dönümlük tarımsal araziye takviye suyun, yerel kaynaklar kullanılarak iletilmiş olacağını vurgulayan Yılmaz, proje kapsamında döşenen boru güzergâhları üzerindeki birliklere kademeli olarak su bağlantısı yapılmaya devam edileceğini, sistem ağının Aşağı Bostancı’ya kadar önümüzdeki sulama sezonu öncesinde ulaşacağını anlattı.
