Geleceğin dünyasında eskimiş ‘geleneksel eğitim’ ile var olmak imkansız. Geleneksel eğitimde genelde ‘toplumsal kültürün’ yeni kuşaklara aktarılma uğraşı vardır; evrensel değerler ilgi görmez. Toplumlar eğitimi araç olarak kullanarak, kendi kültürlerini yeni kuşaklara aktarırlar ve iyi ya da istenilir bireyleri yetiştirmiş olurlar.
Toplumların tarhisel gelişim sürecinde gelinen son noktada küreselleşme pek çok toplumsal dinamiği etkilemiştir. Eğitim de bundan nasibini almıştır. Globalleşen dünyada artık dünya vatandaşları yetiştirilmektedir. Dünyadaki değişime ayak uyduran, diğer ülkelerde çalışıp, yaşamını kurabilecek niteliklerde bireyler yetiştirme revaçta. Bu nedenle sadece kendi toplumunun kültürel değerlerini aktaran ‘geleneksel eğitim’ çalışmamaktadır.
Geleneksel eğitim kendi sosyal, coğrafik, ekonomik ve politik yapısının istediği niteliklerde bireyler yetiştirmek için kurgulanmıştır. Bu durum çoktan değişmiştir. Dünyadaki üretim biçiminin ihtiyaç duyacağı niteliklere sahip bireyler yetiştirmeye odaklanmak, geleceğin dünyasında var olmak için şart.
Geleceğin dünyasında meslekler de değişecektir. Dolayısıyla okulöncesinden başalayarak liseye kadar öğrencilere kazandırılacak bilişsel, duyuşsal ve psiko-motor davranışlar değişmiştir. Hangi mesleklere karşı olumlu tutum geliştirilecek, hangi bilgilerle yeni mesleklerin alt yapısını oluşturacak bilgiler edinilecek ve hangi psiko-motor beceriler geliştirilecek, bunların analizinin yapılması gerekir. Gelecekteki toplumlarda ihtiyaç duyulacak mesleker ve nitelikleri belirlenmelidir.
Forbes dergisi gelecek 10 yılda yıldızı parlayacak 10 mesleği, ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu raporuna dayanarak açıkladı: 1) Hemşirelik 2) Satış Elemanları 3) Ev Sağlık Destekçiliği 4) Kişisel Bakım Yardımcıları 5) Ofis Memuru 6) Yiyecek hazırlama ve servis hizmetçileri 7) Müşteri Hizmetleri Temsilcileri 8) Ağır vasıta ve treyler şoförü 9) Stok ve malzeme işçileri, 10) Üniversite Öğretim Elemanı (Eğitim, öğretim ve kütüphane meslekleri). Geleceği karanlık mesleklerden ilk üçü ise; 1) Çiftçilik ve diğer tarım işleri idareciliği (2010-2020’ye -96,100 kişi, -8.0% artış), 2) Posta servisi tasnifciliği, işlemcisi ve işlemci makine operetaörü (-68,900, -48.5%), 3) Dikiş makinesi operatörlüğü (-42,100, -25.8%)*…
Ayrıca teknolojideki gelişmeler pek çok yeni mesleğin de ortaya çıkmasına neden olacak. Otonom araçlar ve robotlar bazı mesleklerin yok olmasına, yerlerine yeni mesleklerin oluşmasına neden olacak. Robotlar artık yük taşıyor, insansız otomobiller yollara çıkmaya hazırlanıyor, dronlar insan taşımak için de tasarlanmaya devam ediliyor.
Teknolojideki bu tür gelişmeler de yeni meslekleri doğuruyor: 3D Üretim Mühendisi, Robot Teknisyeni, Yapay Zeka Eğitmeni, İnsan DNA Programcısı, İklim Mühendisi, Veri Analisti, Endüstriyel Tasarım Mühendisi, Dijital Rehabilitasyon Danışmanı, Drone Pilotu, Artırılmış Gerçeklik Geliştiricisi, Kişisel Gizlilik Danışmanı, Nanoteknoloji Mühendisi, Kişiye Özel Organ Üretim Uzmanı, Enerji Sistemleri Mühendisi, Beyin İmplant Uzmanı, Teknik Etik Uzmanı, Sayborg Tasarımcısı, Zihin Transfer Uzmanı, Robotik ve Holografik Avatar Tasarımcısı, IT ve Matematik Uzmanları ve Uzay Turizm Rehberi**.
Teknoloji ve bilimdeki gelişmelere paralel, ortaya çıkacak olan bu mesleklerdeki becerileri kazandırmak geleneksel eğitimin işi değildir artık. Yeni meslekleri icra edecek olan yeni nesil yaratıcı, ikinci ve hatta üçüncü yabancı dili olan, matematik sorunu olmayan ve hatta matematiği yaşama transfer edebilen, felsefe bilinci gelişmiş olandır.
Bu tür yetenekler için ülkeler şimdiden eğitim sistemlerini değiştirmeye başlamışlar. KKTC de kendini çağa uydurmalı; hızla çağdaş, bilimsel ve teknolojik gelişmelere uyumlu eğitim sistemi kurgulamalı. Zaten aileler bunun için arayışlarını sürdürmektedir. Pek çok Kıbrıslıtürk aile çocuklarını batıda eğitim alamak için hazırlıyor. En başarılı öğrenciler üniversite eğitimi için Avrupa ve ABD’yi tercih ediyor. Oraların ihtiyacı olan meslekleri tercih ediyorlar. Onların buralarda yaşaması için hiçbir gelişme yok, hiç olmazsa liseye kadar gelecek dünyasının ihtiyacı olacak giriş davranışlarını onlara kazandırmak için okulöncesinden ortaöğretim sonuna kadar eğitimi yeniden kurgulayalım. Onları gelecekte nerede yaşam kurmak isterlerse, başarılı olacak davranışlarla donatıp, geleceğin mesleklerini seçtikleri zaman zorlanmamalarını sağlayalım. En azından yeni nesli heba etmeyelim; dünyalı olsunlar.
