İngiltere’nin “milli yemeği” olarak kabul gören balık ve patates kızartmasına İtalya sahip çıktı. Roma Belediyesi, kentteki devlet okullarının öğle yemeği menüsüne balık ve patates kızartmasını ekledi ve bu yemeğin Venedikliler tarafından İngiltere’ye götürüldüğünü öne sürdü.
Belediye, Charles Dickens’ın Oliver Twist romanında yer alan bu yöndeki ifadeleri de iddiasına kanıt olarak gösterdi. İtalya’nın hak iddiasına İngilizlerden tepki gecikmedi. Ulusal Balık Kızartıcıları Federasyonu yetkilisi Andrew Crook, yemeğin ilk kez 1860 yılı civarında Londra ve Mossley’de servis edildiğini savundu.
Kökeni Perslere uzanıyor
İddia yeni değil. Stanford Üniversitesi’nin tanınmış dilbilimcilerinden yazar Dan Jurafsky’nin, geçtiğimiz yıl yayımlanan The Language of Food (Yemeğin Dili) adlı kitabında ketçap, balık ve patates gibi belli bir kültürün himayesindeki yiyeceklerin birçok farklı kültürden “beslenerek” bugüne geldikleri anlatılıyordu.
Kitapta üzerine malt sirkesi dökülmüş kızarmış balık ve patates ikilisinin kökeninin 6. yüzyıla kadar uzandığına yer veriliyor. Buna göre, Pers İmparatorluğu’nun en görkemli çağında tatlı-ekşi soslu güveç olarak temelleri atılan yemek, sirkeyle tatlandırıldıktan sonra Şah’ın favorisi haline gelmiş. Şah tahttan indirildikten sonra Bağdat’a transfer olan yiyeceğe kızarmış balık ve soğan eklenmiş.
Avrupa’nın Hıristiyan bölgelerinde neredeyse sürekli oruç halinde olan kişiler, et ya da süt ürünleri tüketemezken balık tüketebildikleri için fish&chips de yayılma fırsatı bulmuş.
Dünyayı dolaştı
İspanya’da escabeche olarak bilinen güveç, Yahudilerin İspanya’dan gönderilmesinden sonra onlarla birlikte İngiltere’ye gelmiş. İşte, İngiltere’nin imzalarından biri olan yiyeceğin kitaptaki hikâyesi böyle. Üstelik, burada da bitmiyor. Portekizli Cizvitlerin Japonya’ya gitmesi ve kızarmış balıklarını da beraber götürmeleri sonucunda tempura kültürü ortaya çıkıyor. Daha sonra Peru’ya giden yiyecek, orada ceviche adını alıyor.
