Havadis Web TV için yaptığımız bir programda, “Üniversiteler bilim üretmeli… Oysa biz sadece öğrenci sayısı ve üniversitelerim mali durumunu tartışıyoruz. Bana bilimle gelin” demiştim.
Ahmet Çağman…
YDÜ İnovasyon Merkezi Başkanı…
Aradı…
“Sizi ağırlamak istiyoruz, gelin bilim nasıl üretilir sizle paylaşalım” dedi.
Gecikmeli de olsa dün, YDÜ İnovasyon Merkezi’nde buluştuk.
Peki, neydi beni etkileyen hikaye?
10 yıl önce bir öğrenci kulübü ile başlayan süreç, şu anda 18 kişi.
Sürekli bilim üretiliyor…
O dönemin öğrencileri, şimdi okulda eğitimci…
Çizgi izleyen basit robotlarla başlamış süreç.
Giderek büyütmüşler robotları…
Robotik Federasyonu diye, robotlar arası futbol turnuvası organize eden bir oluşumu keşfetmişler…
2050 Dünya Kupası’nı kazanacak takımın karşısına, bir robotik takım çıkarma hedefi var…
Hedefe bakar mısınız?
Gece gündüz çalışıyorlar
Şu anda YDÜ İnovasyon Merkezi Robotik Laboratuvarı şimdi bunun üretimi için çalışıyor.
Takıma isim de bulunmuş…
NEU Islanders.
Boylu poslu robotlar bildiğiniz maç yapmaya hazır olacak.
2050’de…
Brezilya şampiyon olursa mesela, bu robotlar onla futbol maçı yapacak düzeyde olacak….
14 lig var Robotik Federasyonu’nda…
Bu liglerin birinde de NEU takımı var.
Ersin Aytaç hocamız büyük bir heyecanla anlatıyor bunu…
“Dünyanın en iyi Türk futbol takımı”
İşin başka yönü de var…
Türkiye futbolla yatıp futbolla kalkıyor.
Düşünün, milli takımı 2 kez dünya kupasına katılmış.
Ersin Hoca diyor ki: Biz 6 kez gittik, yedinciye de Haziran ayında Kanada’da katılacağız.
Hocaya göre en başarılı Türk takımı NEU Islanders…
Üstelik NEU KKTC olarak katılıyorlar ve 6 kez KKTC bayrağını dalgalandırmış ekip.
IMT, Harward gibi dünyanın önde gelen mühendislik üniversiteleri ile rakipler…
Ve diyor ki Ersin hoca: Şu anda hepsinden daha iyiyiz…
Çünkü NEU robotları, tüm maçları kazanıyor burada…
Tamamını bizim çocuklar üretmiş…
Düşünün…
Bir robot var ortada…
Futbol maçları kazanıyor…
Dünyanın en gelişmiş mühendislik üniversiteleri ile yarışıyor ve kazanıyor…
Mekanik dizaynını Ersin yapmış…
Elektrik elektronik mühendisliğini Görkem yapmış…
Yapay zeka ise Nurullah’ın eseri.
Yani tamamı burada, bu ülkede tasarlanmış robotlar…
Bizim çocuklar…
2016’da Avrupa üçüncülüğü, 2017’de dünya dokuzunculuğu var.
Beş yıl içerisinde hedef dünya şampiyonu olmak…
Be bu da hayal değil.
Bu yıl çeyrek final…
Sonra yarı final…
Beş yıl içinde de finalde kaybetme ve finalde kazanma gibi net bir hedef sıralanıyor.
Ben ne dedim?
“Üniversitelerimiz bilim üretmeli…”
Apart otellerin üniversiteye dönüştüğü bir süreçten geçiyoruz…
Üç senede 30’dan fazla akademik makale yayınlamış bu ekip…
Yani sadece geliştirmiyorlar, aynı zamanda bilimsel makalelerle de dünyadaki bu alana yön veriyorlar…
Sedece robot değil…
İş sadece robotik kısımla da kalmıyor…
Enerji üretimi, üç boyutlu yazıcıların tıp alanında kullanılması gibi hedefler de var.
YDÜ Yönetimi ekibe tam destek veriyor.
Ersin hoca diyor ki: Esas tanınma bilim alanında olacak…
O hale gelmiş ki, “KKTC olarak kabul etmezseniz, gelmeyeceğiz” diyebiliyorlar…
Düşünün ki…
Ön elemelerden geçiliyor.
Bilimsel bir ön eleme…
Türkiye’deki herhangi bir mühendislik alanında gelişmiş üniversite RoboCup’a katılamamış…
Robotik alanda, bırakın Türkiye’yi, dünya ile yarıştıklarından çok eminler…
ODTÜ, Boğaziçi gibi üniversiteler halen bu alana girememiş…
Bir çok üniversitenin transfer etmek istediği bir ekip, YDÜ İnovasyon Merkezi’nde bilim üretiyor…
Etkileyici değil mi?
Başka?
Sadece robot mu dertleri?
Güneş enerjisi ile araba…
Sadece robota futbol oynatmıyorlar…
Aynı zamanda güneş enerjisi ile giden araba hedefi var.
YDÜ Yönetimi demiş ki, “Ne yaparsanız, dünya ile yarışın”…
Hocalar da böyle çalışıyor…
Bu ekip de 7 gün, 24 saat çalışıyor.
YDÜ İnovasyon Merkezi 24 saat aktif…
Hedefe kilitlenen ve böyle büyüyerek hareket eden bir grup…
2014’de RA 25, 2016’da da RA 27 tasarlandı.
Dünya Motor Sporları Federasyonu, “Solar Challenge” adı altında yarışmalar düzenliyor.
Tek senelerde Avustralya, çift senelerde Güney Afrika Cumhuriyeti’nde…
Güney Afrika’ya iki kez…
Kendi elleri ile yaptıkları araçla katılmış aynı ekip…
Yazılımı, elektrik elektronik aksamları, yapay zekası tamamen bu ekiple yapılmış…
Ekip, “Bize füze yap deseler, ölçeği büyütüp yaparız” diyebilecek kadar iddialı…
Yarışa arabayla gidiyorlar…
Orada ciddi bilimsel bir ön elemeden geçiyorlar…
Arabayı kabul ettiriyorlar…
Sonra yarışmaya katılıyorlar…
Sekiz gün, bu iki ülkede şehir şehir geziyorlar…
RA 25 adaya dünya şampiyonu olarak gelmiş…
İronidir, KKTC devleti, araba için yeniden adaya gerişte, gümrük talep edilmiş…
Şükür, dünyada kıymeti biliniyor…
Bir de üç boyutlu yazıcılar var
Okul sağlık alanına ciddi yatırımlar yapmış…
Hastane…
Dişçilik…
Hayvan Hastanesi…
Tüm bunlarla çalışıyor ekip.
Bildiğimiz ameliyat seti üretiliyor…
Üç boyutlu yazıcı ile…
Ve kullanılıyor…
Bu alanda NASA ve ABD ordusu ciddi çalışmalar yapıyor.
YDÜ İnovasyon Merkezi’nde olaya daha insani yaklaşılıyor.
Doktorun el büyüklüğüne göre, alet üretiliyor…
Üç boyutlu yazıcılarla, mısır şekerinden yapılıyor üretim…
Alet, hasta içinde unutulsa, vücutta yok olacak, o denli…
Dokuz parçalık bir ameliyat seti, artık patent alma aşamasına da gelmiş durumda.
Sağlık alanındaki üretim “yaşayan herşeyin daha çok yaşaması” ana fikri ile yapılıyor.
Düşünün, yürüyemeyen bir köpek, üç boyutlu yazıcılar sayesinde, uygun protezle şimdi koşuyor.
Bu örnek bile yeterli sanırım.
Ayrıca tüm organların bire bir üç boyutlu şekiller doktorların elinde.
Hem hastaya anlatabiliyorlar, hem üzerinde çalışılabiliyor.
Çağman: 24 saat üretiyoruz
Sözü bu kez Ahmet Çağman’a bırakıyoruz…
İnovasyon Merkezi Başkanı…
“Üniversiteler bilim üretmeli” dediğimde aramış, “gelin görün” demişti.
Çok iyi ağırlandık…
Bir robotu aramıza alarak, koltuğa çöktük Ahmet Çağman ile…
Bir bir anlatıyor Çağman.
Üniversite yönetimi bu ekibe güveniyor.
Sürekli yeni projeler üretiyor.
Çağman’a göre üniversitelerin sadece mühendislik fakültesi bulundurması yeterli değil.
Bu alana ciddi bütçeler harcanması gerekiyor.
“Zeki öğrenciler de yetmez” diyor Çağman.
İnanacaksınız…
Para harcayacaksınız…
Sürekli robotların yenilenmesi…
Yeni teknolojilerin üretilmesi gerekiyor.
Okul yönetiminin ilgisi aslında yetenekli gençler için bir şans.
Üniversite bu ekibe, ekip de üniversiteye güveniyor.
Hatta…
Başka üniversiteler de bu ekibi almak istiyor ama…
Çağman, “Bu koşullara ulaşmak, bu çalışma imkanını bulmak kolay değil. Biz ekip olmayı başardık. İşler iyi de gitse kötü de gitse biz birbirimize sahip çıkarız. Bu önemli….” cümlesi ile özetliyor olayı…
Çağman, devletin ilgisizliğinden şikayetçi.
Kimsenin bu üretimden yana derdi yok.
Okul yönetimi heyecanlı…
Gençler heyecanlı…
Ama…
Mutlaka devletin unsurlarının da YDÜ İnovasyon Merkezi çalışmalarını anlaması, algılaması ve sürece dahil olması gerekiyor…
Gelecek için…
