Brezilyalı otomobil yarış pilotu Ayrton Senna da Silva, 1994 San Marino Grand Prix’sinde lider durumda iken 7. turda Tamburello virajında geçirdiği kazada hayatını kaybetmiştir.
Ayrton Senna da Silva 21 Mart 1960’da Sao Paulo’da dünyaya gelmiştir. Formula 1 Dünya Birinciliğini 3 kez (1988, 1990, 1991) kazanmıştır. Birçok otorite tarafından gelmiş geçmiş en iyi F1 pilotlarından biri olarak olarak kabul edilir.
Ayrton Senna kimdir?
Varlıklı bir aileden gelen Senna, ilk kart yarışına Sao Paulo Interlagos’da 1973’te girmiş ve kazanmıştır. Küçük yaşta büyük başarılar kazanan Senna, 1976’da Sao Paulo Büyükler Birinciliğini ve yeni 100cc’lik kartıyla büyük üç saatlik yarışı kazandı. 17 yaşındayken Güney Amerika Kart Birinciliğini kazanan Senna, daha sonra Dünya Birinciliğinde de birkaç kez ikincilik kazanmıştır.
F1 öncesi son durak olan Formula 3000’deki başarıları büyük şirketlerin dikkatini çeker. Artık 23 yaşında olan Ayrton, Williams takımı için deneme sürücülüğü önerisini benimseyerek F1 kapılarını aralar. 1984 dönemi içinde bir efsaneye giden ilk yola girer ve Toleman takımıyla F1’a adım atar.
1985’te Lotus takımına katılan Senna, 1988 yılında Alain Prost’un takım arkadaşı olarak McLaren F1 takımına katıldı. 1994 yılında yaşadığı elim kazaya kadar 1988, 1990 ve 1991 yıllarında şampiyonluklar yaşadı.
Kazanın oluşumu
1994 San Marino Grand Prix’sinde Ayrton Senna 7. turda Tamburello virajında 220 km hızla duvara çarptı. Gelen şok etkisi ve maruz kaldığı g kuvvetinden ziyade; çarptığı an aracı parçalandı. Sağ lastiğinin kasketine gelmesi, hatta bir metal parçanın sağ göz üstünden kasketi delip kafasını ciddi derecede yaralamasıyla gelen travma kaynaklı beyin kanamasından dolayı hayatını kaybetti.
Kazanın sebebi ise tamburello virajı’nda yer alan, belli belirsiz yol tümseklerdir. O yıllarda zaten hızı maksimumda tutmak için neredeyse yere yapışacak kadar alçak tasarlanan Formula 1 araçları, bu tip tümseklerde yere temas ederek metalik sürtünmeden kaynaklanan bolca kıvılcım çıkarırdı. Aerodinamikte hava akışı bir yüzey üzerinde ne kadar hızlı olursa nesne o kadar az sürtünmeye maruz kalıyor. Yer tutunumu maksimum olsun diye alçacık yapılan o araçlar yer ile temas ettiği an bu sefer bir saniyeliğine de olsa “sıfır” yer tutunumuna sahip olup kolayca spin atabilir, havalanabilir veya kontrolden çıkabilirdi. Ayrton Senna’nın kazasında da öyle oldu.Tamburello virajının hemen girişinde Senna’nın aracı 1 saliseliğine de olsa yere sürtündü ve yer tutuşu minimuma indirgendi. Aracın burnu o saniye havaya kalktı. Senna, bir refleks ile hemen frene basıp direksiyonu çevirdi ama etki-tepki süresi insan algısından çok daha hızlıydı ve duvara bindireceğini gördüğü an frene bastı ve son anda hızını 80 km/h kadar düşürdü. Ancak çarpışmaya engel olamadı ver hayatını kaybetti.
Bu yarış öncesinde yapılan sıralama turlarında ise başka bir F1 pilotu olan Roland Ratzenberger Villeneuve virajını alamadı; neredeyse dik açıyla karşı bölümdeki beton bariyere çarptı. Çarpmanın etkisi bazal kafatası kırığına neden oldu ve Ratzenberger ağır bir şekilde yaralandı. Ratzenberger hastanede tedavi altına alınsa da kurtarılamadı.
1994 San Marino Grand Prix’sinde önce Ratzenberger’in sonra da Senna’nın ölümü büyük bir trajedi oldu.
