Çözüm olmaması halinde adayı bekleyen tehlike ve riskleri bir mektupta toplayan Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı BM Genel Sekreteri Guterres’e bir mektup göndererek son fırsatın heba edilmemesini istedi.
ENDİŞELER- ÖNERİLER: Sürecin iki Mont Pelerin ve Cenevre’de tıkanması, Kıbrıs’ta devam eden müzakerelerin sonuç vermemesi üzerine, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, endişelerini içeren ve önerilerin de içerisinde yer aldığı bir mektubu BM’ye gönderdi. New York zirvesinde mektubun da etkisi olduğu belirtiliyor
ÖNKOŞULSUZ CENEVRE: Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, önkoşulsuz ve tüm konuların birbiri ile bağlantılı görüşülmesi noktasında ısrarcı oldu. Güvenlik konusunda Rum tarafı için tehdit olmayacak, Kıbrıslı Türklere de kendini güvende hissedecek bir uzlaşıya hazır olduğunu belirten Akıncı, bu açılımı BM’ye mektupla ve yüz yüze görüşmede aktardı
MEKTUBUN İÇERİĞİ: Havadis, mektubun içeriğine ulaştı. İşte Akıncı’nın endişe ve önerileri:
- Rum tarafının anlamsız önkoşul baskısı sürece yardımcı olmuyor
- Sıfır asker- sıfır garanti ısrarı, Türk tarafının bu konudaki açılımlarını yok ediyor
- Önkoşullar, diğer yakınlaşmaları da olumsuz etkiliyor
- Ortaya konan önkoşullar, son dönemlerin en önemli BM Belgesi, 11 Şubat 2014 mutabakatına aykırı
- Müzakerelerde uzlaşılmış ve kabul edilmiş görüşme yöntemleri değiştirilemez.
- Tüm başlıklar paralel ve birbiri ile bağlantılı ele alınıp çözüme ulaşılabilir
- Türk tarafı için güvenlik gördüğümüz konuda, Rum tarafına tehdit yaratmayacak açılımlara hazırız
Havadis- ÖZEL
Kıbrıs Türk tarafı Cenevre’ye sonuç odaklı bir anlayışla gidilmesini istiyor.
Kıbrıs sorununa bir çözüm bulunacaksa Cenevre’nin bir son fırsat olduğu görüşünü taşıyan Kıbrıs Türk tarafı, sürecin yeni sorunlar çıkarmadan yapıcı bir anlayışla sonuçlandırılması arzusunu taşıyor.
Türk tarafının yapıcı bir anlayışla tüm konuları hızlı bir biçimde paralel ve bir biri ile bağlantılı bir şekilde müzakere etmek için Cenevre’de olacağı ve Rum tarafının da benzer bir irade ortaya koyması gerektiğine işaret eden diplomatik kaynaklar, BM’nin de tarafları bu yönde teşvik etmesi gerektiği görüşündeler.
Havadis Cenevre öncesi Kıbrıs konusunu yakından takip eden diplomatlarla konuştu, son dönemde yaşanan gelişmelerin perde arkasını aralamaya çalıştı.
Havadis Gazetesi Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın New York’ta gerçekeleşen üçlü görüşme öncesinde BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e yazdığı mektubun içeriğine ulaşırken yazarımız Mete Tümerkan da New York’taki zirve sırasında perde gerisinde yaşanan bazı gelişmeleri bugünkü köşesinde okuyucularımızla paylaştı.
Anastasiadis işi yokuşa sürdü
Ocak 2017’de Cenevre’de gerçekleşen Kıbrıs Konferansı sonuç bildirgesinde liderlerin Kıbrıs’ta yeni yakınlaşmalar sağlamak için çalışma yapmaları öngörülmüştü.
Ancak Rum Liderliğinin olumsuz ve yapıcı olmaktan çok uzak tutumu nedeni ile konferans tarafından verilen bu manada yerine getirilemedi.
Cenevre’de Ocak ayında ara verilen Kıbrıs Konferansı’nın devamını sağlamak üzere Eide taraflar arasında mekik diplomasisi başlattı.
Espen Barth Eide’nin çabaları Rum tarafının engellerine takıldı.
Bunun üzerine BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide devreye girerek durumdan BM Genel Sekreteri’ni haberdar etti.
Akıncı’dan BM’ye mektup
Bu arada hızlı bir çözüm olmaması halinde adayı bekleyen tehlike ve riskleri her zaman dikkate getirmeye çalışan Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı BM Genel Sekreteri Guterres’e bir mektup göndererek Rum tarafının olumsuz tutumlarından ötürü bu son fırsatın da heba edileceği endişelerini dile getirerek çeşitli uyarı ve önerilerde bulundu.
BM’ye yakın kaynaklardan elde edilen bilgilere göre Akıncı mektubunda ağırlıklı olarak şu görüşlere yer verdi:
- Kıbrıs Rum tarafı Kıbrıs sorununun çözümü konusunda yapıcı atmosferin oluşmasına katkı koymuyor, tam tersine çeşitli tahrikler ile zaman kaybına ve anlamsız ve haksız ön koşullarla da sürecin önünün tıkanmasına neden oluyor. Böyle olunca da müzakere sürecinde istenen yeni ilerlemelerin ve yakınlaşmaların sağlanması mümkün olamıyor.
- Kıbrıs konferansından bu yana Kıbrıs Türk tarafının yeni yakınlaşmalar ve ilerlemeler olması için yoğun çaba sarfetmesine rağmen, maalesef Rum tarafından beklenen karşılık gelmediği için ilerleme sağlanamadı. Anastasiades ortaya koyduğu ön koşullar ile müzakere sürecinin temeli olan 11 Şubat 2014 tarihli mutabakat belgesi ile Cenevre’deki Kıbrıs Konferansı sonuç bildirisini hiçe saydı. Gelinen aşamada ön koşul kabul edilemez. Müzakerelerde uzlaşılmış ve kabul edilmiş görüşme yöntemleri değiştirilemez. Bu da bütün başlıkların paralel ve bir biri ile bağlantılı bir biçimde ele alınıp sonuçlandırılması demektir.
Yapıcı öneriler
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı Rum Lider Anastasiades’in süreci tıkamak amacıyla yaptıklarını örneklerle izah ettiği mektubunda Anastasiades’in Kıbrıs Konferansının devamının sağlanması için öne sürdüğü ön şartların anlamsızlığı ve geçersizliği üzerinde de ısrarla durdu.
Mustafa Akıncı mektubunda, “Kıbrıs Türk tarafının güvenlik ve garantilerle ilgili öteden beri bir taraf için güvenlik ihtiyacı olanının diğer tarafça tehdit olarak algılanmayacağı, yeni şartlara adapte edilecek bir düzenlemenin olabileceği yönünde çok yapıcı açıklamaları olduğunu anımsatarak, Rum tarafının bu açılıma olumlu karşılık vermek yerine; sıfır asker ve sıfır garanti yaklaşımı ile bu açılımı karşılıksız bıraktığı gibi kabul edilemez ön koşullar koymakta olduğunu belirtti.
Akıncı, Kıbrıs konferansının ancak yeni bir ön şart olmaksızın 11 Şubat 2014 belgesi ve Ocak 2017 Cenevre sonuç bildirgesi zemininde yeniden toplanabileceğini bildirdi.
Sözlü olarak da iletti
Akıncı bu mektubunda aktardıklarını daha da geniş bir biçimde New York’ta BM Genel Sekreteri Guteress ile yapılan toplantıda da sözlü olarak ortaya koydu.
Akıncı’nın gerek müzakere sürecindeki yapıcı tutumu, gerekse bu son aşamada Rum tarafınca suni bir biçimde çıkartılan yapay krizlerin aşılması yönünde ortaya koyduğu haklı söylem ve dirayeti sayesinde sonuçta Cenevre’nin ön koşulsuz bir şekilde yolu açıldı.
