Downer Krizi - Havadis Gazetesi | Kıbrıs Haber
Cuma, Mart 29, 2024
Güney Kıbrıs

Downer Krizi

Downer Krizi

YİNE HEDEF OLDU: Rum Yönetimi’nin liderler bir araya gelmeden önce yapılması konusunda ısrar ettiği ortak açıklamada yaşanan krizin, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Downer’ın önerdiği bir cümleden çıktığı öne sürüldü. Rum basını Avustralyalı diplomatı kriz yaratmakla suçladı  
KRİZİN NEDENİ OLAN İFADE: Downer’ın ortak açıklamada yer alamsını önerdiği ifade şöyle: Federal devlet yetkileri iki oluşturucu devletçikten kaynaklanacak.  Rum Yönetimi’nin yoğun tepkisine neden olan bu ifade aslında Annan Planı’nın da temelini oluşturuyordu 
TARAFLARIN POSİZYONU: Rum Yönetimi Başkanı Anastasiadis, müzakereler için  takvim belirlenmesini ve çok taraflı konferans düzenlenmesini reddediyor. Türk tarafı ise, toprak ve Avrupa müktesebatı konularını müzakerelerin tamamlanmasından önceki son haftada görüşmekte ısrar ediyor
BM TÜRK TEZİNE YAKIN: Rum basınına göre BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Downer, Türk tezlerine daha yakın duruyor. Downer da “yıl sonuna kadar anlaşma ve baharda referandumu” savunuyor. Downer, AB’nin müzakere sürecine direkt müdahalesine de sıcak bakmıyor

Kıbrıs sorununun çözümüyle ilgili müzakereler için Cumhurbaşkanı Eroğlu ile Rum Yönetimi Başkanı Anastasiadis’in yapacağı ortak açıklamanın söylemi konusunda, Rum tarafının itiraz ettiği köprü kurucu önerinin, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Alexander Downer tarafından ortaya konulduğu haber verildi.
Politis “Köprü Kurma Sorunları… Anastasiadis Downer’ın Talihsiz Önerisinden Söz Etti” başlıklı haberinde Rum tarafının tepkisini çeken önerinin sahibinin Downer olduğu bilgisini, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in siyasi parti başkanlarıyla dün yaptığı görüşmeye katılan bir kaynağa dayandırdı.


Federal devlet yetkileri…

Edindiği bilgilere dayanarak Downer’ın önerisinde, diğer şeyler yanında, federal devlet yetkilerinin oluşturucu devletçiklerden kaynaklanacağı ifadesinin de yer aldığını belirten gazete Anastasiadis’in Rum siyasi parti başkanlarına, bu ifadenin kabul edilemeyeceğini söylediğine işaret etti, özetle şunları aktardı:

Köprü kurucu önerinin sadece, iki tarafın ortak metinde mutabakata varma çabası prosedüründeki en yeni adım olduğu görülüyor. Bugün Kıbrıs Türk toplumunun önemli bayramlarından olan Kurban Bayramı olduğundan müzakerenin yarın veya sonraki gün devam etmesi bekleniyor.

Anastasiadis siyasi parti başkanlarına Downer’la Lefkoşa’da yaptığı görüşmeler ve Atina temasları hakkında bilgi verdi. Siyasi parti başkanları ortak açıklama konusunu tartıştı, müzakereci Andreas Mavroyannis tarafından da kısmî (Osman Ertuğ ile yaptığı görüşmeler) bilgilendirme yapıldı.

Görüşme sonrasında, ortak açıklamanın netleştirilmesindeki zorluklarla ilgili soruya karşılık Hükümet Sözcüsü Hristos Stilianidis Kıbrıs Rum tarafının malum çözüm zemininde ısrar ettiğine işaret etti ve istişareler tamamlanana kadar sabredilmesini istedi.

Siyasi Parti Başkanları Konseyi’nde Kıbrıslı Rum müzakereciyi destekleyecek grubu oluşturması beklenen isimler de ele alındı. Stilianidis’in basına açıkladığı üzere grupta yer alacak kişilerin hafta sonuna kadar kesinleşmesi bekleniyor.

Öğrendiğimize göre siyasi güçlerden uzman isimleri önermeleri istendi. Tartışılan toplam 6-8 isimden 4’ü Tumazos Çelebis, Panayotis Dimitriu, Hristos Kliridis ve Nikos Emiliu’dur. Görevleri çerçevesinde Başsavcı ve Başsavcı Yardımcısı da danışmanlık yapacak. Hükümet, bu kişilerin siyasi partilerin temsilcileri olduğu intibaı vermek istemese de denge kurulması ve Kıbrıs sorununda farklı düşünce ekollerinin temsil edilmesi her zaman görüş komposizyonu olarak ortaya konuluyor. Müzakerecinin grubu Mavroyannis ile sürekli temas iletişim içerisinde olacak ki bu siyasi partilerin bir çeşit gayrı resmî bilgilendirilmesi yöntemi olacak.

Siyasi partilerin görüşleri

DİKO Başkanı Marios Karoyan toplantı sonrasında yaptığı açıklamada “öncekinin aynı olacaksa hiçbir manası yok” diyerek müzakerelerde net bir zemin olması görüşünde ısrar etti. EDEK Başkanı Yannakis Omiru partisinin, ortak açıklama tamamen kristalleşmeden (çok net ve berrak) olmadan müzakerelerin başlayamayacağı görüşünde olduğunu söylerken EURO.KO Başkanı Dimitris Şilluris, dün yapılan bilgilendirmeden memnun olduğunu söyledi. DİSİ Başkanı Averof Neofitu daha sonra basın toplantısı düzenleyeceğini söylerken diğer parti başkanları yapılan bilgilendirmeden memnun kaldı.

“Müzakereler için zemin yok”

Fileleftheros “Kıbrıs Sorunu Hava Boşluğunda… Müzakereler İçin Zemin Yok, Ankara ve Downer’dan Oyunlar… Müzakere Grubu İçin İsimler” başlık ve spotlarıyla manşete çektiği haberinde Kıbrıs sorununda yeni prosedürün başlamasının çok uzak göründüğünü, ortak açıklamada mutabakat sağlanamamasının planları bozduğunu ve müzakerelerin başlama zamanını uzaklaştırdığını yazdı.

Gazete Rum Yönetimi Başkanı Anastasiadis’in siyasi parti başkanlarına; Türk tarafının sadece siyasi eşitliği olan iki bölgeli federasyon şeklinde genel bir ifade kabul ettiğini, “Kıbrıs Cumhuriyeti’nin dönüşümünü” reddettiğini ve toprağın ve Avrupa müktesebatının müzakerelerin tamamlanmasına bir hafta kala görüşülmesini istediğini söylediğini kaydetti.

“Downer AB’yi ayağının içinde istemiyor”

Haberini iç sayfasında “Başlangıçtan Uzak… Downer Takvimlere Sıcak Bakıyor ve AB’yi Ayağının İçinde İstemiyor Görünüyor” başlığıyla detaylandıran gazete müzakerelerin başlaması konusunda hiçbir şeyin kesin olmadığını, Türk tarafının ortak açıklama yapılmasını istemediğini, mutabakata varılması halinde içeriğinin genel ve müphem olmasını istediğini yazdı.

Bazı üçüncü taraflar müzakerelerin başlayacağına kesin gözüyle bakıyor olsa da Anastasiadis’in dün siyasi parti başkanlarına yaptığı bilgilendirmeden, müzakerelerin başlangıcına kadar daha çok yol olduğu sonucu çıktığını kaydeden gazete özetle şunları yazdı:

Anastasiadis 4 Ekim’deki görüşmelerinde Alexander Downer’a ortak açıklamanın şekillendirilmesi konusunda yapılan görüşmelerle ilgili hayal kırıklığını iletti. Avustralyalı BM yetkilisi ise fazla bir şey yapamayacağını söyledi. Ancak 7 Ekim’de gayrı resmî belge şeklinde (düşünce malzemesi) bir ortak açıklama taslağı sundu. İki gün sonra iki müzakereci BM taslağıyla ilgili görüş ve yorumlarını ortaya koydu. BM’nin gayrı resmi belgesi Türk tezlerine daha yakın görülüyor.

Anastasiadis takvime karşı
Anastasiadis takvim belirlenmesi ve Kıbrıs sorununda çok taraflı konferans düzenlenmesi konusundaki Türk tezlerini reddettiğini söyledi. Türk tarafının, toprak ve Avrupa müktesebatı konularını ancak müzakerelerin tamamlanmasından önceki son hafta görüşeceğini açıkça ortaya koyduğu vurgulanıyor. Türk tarafı çözüm zemini olarak, ‘iki bölgeli, iki toplumlu siyasi eşitliği olan federasyonu’ kabul ediyor, malum nedenlerden dolayı detaylardan kaçınıyor. Türkler yılsonuna kadar anlaşma ve baharda referandumu savunuyorlar, bu teze Downer da katılıyor.

Başkan Anastasiadis Alevander Downer’a, Avrupa Birliği’nin Kıbrıs sorununa müdahil olması tezini izah ettiğini söyledi. Downer Anastasiadis’in önünde AB’nin müdahil olmasına itiraz etmezken üçüncü taraflarla yaptığı görüşmelerde ciddi çekinceler belirtti. Anastasiadis dünkü bilgilendirmesinde Downer’a, belgenin zemin olarak kabul edilmediğini de açıkça söylediğini anlattı.

Downer’a suçlama

Simerini haberi manşetten “Ortak Açıklama Olmadan Müzakereler Yok… Müzakerelerin Yeniden Başlaması Ufukta Görünmüyor… Alexander Downer Yine Olumsuz Başrol Oyuncusu” başlığıyla aktardı.

BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Alexander Downer’ı “konfederasyon köprüleri kurmaya çalışmakla” suçlayan gazete müzakerelerin yeniden başlaması ön hazırlıkları çerçevesinde Kıbrıs Türk tarafı ile Rum tarafının görüşleri arsındaki uçurumun varlığını koruduğunu, ortak açıklamanın Rum tarafının olmazsa olmazı olduğunu ve bu olmadan yeni bir prosedüre girmenin de bir manası olmayacağı görüşünde olduğunu yazdı.

Gazete Alexander Downer’ın, iki tarafın görüşleri arasında köprü kurarken prosedürü kolaylaştırmak yerine yeni engeller çıkarmış göründüğünü savunarak diğer şeyler yanında, “artık (arta kalan) yetkilerin, merkezi hükümet soyularak, federal birimlere geçeceği konusunda önceden uzlaşılmasını önerdi” ifadesini kullandı, özetle şunları yazdı:

Uzlaşma önerisine öfke

“Sanki iki taraf arasındaki görüş ayrılığı yetmezmiş gibi Alexander Downer’ın köprü kurma faaliyeti de kolaylaştırmak yerine engeller çıkarmış görünüyor. Downer Ertuğ ve Mavroyannis’in aralarındaki görüşmelerde ilerleme kaydedemediklerinin bilincinde (Mavroyannis dün bu konuda bilgilendirme yaptı) kısa zamanda ortak açıklamada mutabakata varmaları maksadıyla müzakereciler için düşünce malzemesi olacak bir belge hazırladı. BM’nin masaya fikirler attığı şeklinde açıklanan, Downer’ın köprü kurma faaliyeti buydu. Ancak Downer’ın düşünce malzemesi, prosedürü kolaylaştırmadı çünkü Rum tarafında hazımsızlığa neden oldu. Downer, diğer şeyler yanında; artık yetkilerin federal birimlere, yani merkezi hükümeti soyarak, geçeceğini önerdi.

Muhtemel müzakereciler

Rum basını muhtemel müzakereci listesini yayınladı: Rum Ulusal Konseyi’nin çalışma grupları için okunan isim listesini şöyle aktardı:

Yönetim: Panayotis Dimitriu, Kris Triandafillidis, Andonis Vasiliadis, Hristos Petru, Kostas Efstathiu, Andonis Stilianu. AB: Stavros Zenios, Lukis Lukaidis, Konstantinos Likurgos, Kipros Hrisostomidis. Toprak: Kris Triandafillidis, Themos Dimitriu, Andreas Haciraftis, Kostas Apostolidis. Mülkiyet: Aristofanis Georgiu, Lukis Lukaidis, Kostas Apostolidis, Meri StavrinidisEkonomi: Efksentis Afksentiu, Marios Theodosiu, Panos Paşardis, Simeon Matsis, Stavros Zenios, Sofronis Kliridis. Güvenlik: Aristos Damianu, Lukis AvgustidisVatandaşlık, Sığınma: Andonis Vasiliadis, Ksenios Ksenopulos, Ahilleas Dimitriadis. Jeopolitik Enstitüsü de kurulacak.

Tepki göster
Bayıldım
0
Bayıldım
Huzurlu
0
Huzurlu
Hahaha
0
Hahaha
Üzüldüm
0
Üzüldüm
Hayran Kaldım
0
Hayran Kaldım
Facia
0
Facia
Web tasarım ve geliştirme : Baba Bilgisayar