UKÜ’lü akademisyen Yrd. Doç. Dr. Afet Arkut, AIDS’ten korunmanın en etkili yolunun eğitim olduğunu aktardı
Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi (UKÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Afet Arkut Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünya genelinde 2019 yılı sonuna kadar yaklaşık 38 milyon kişinin HIV virüsü taşıdığını aktararak, KKTC’de ise 2019 yılı sonu itibari ile bir önceki yıla kıyasla büyük bir artış olarak toplamda 75 kişinin HIV pozitif tanısı ile yaşadığı bilgisini verdi.
Yrd. Doç. Dr. Arkut, Edinilmiş Bağışıklık Eksikliği Sendromuna (AIDS) HIV adı verilen bir virüsün neden olduğunu açıklayarak, özellikle bağışıklık sistemi hücrelerinin işlevlerinin bozulması ile ortaya çıktığını dile getirdi.
HIV virüsünün kan, sperm, vagina salgısı ve anne sütü gibi vücut sıvıları ile insandan insana bulaşabilen bir hastalık olduğunu hatırlatan Arkut, “En önemli bulaş yollarından birisi korunmasız olarak yaşanan cinsel ilişkidir. Ayrıca çok eşlilik, sık sık eş değiştirme, ortak enjektör ve jilet kullanımı, kan transfüzyonu, steril edilmemiş şırınga, iğne, cerrahi aletler, diş hekimliğinde kullanılan aletler, dövme, piercing, akupunktur gereçleri ile de virüs bulaşabilmektedir” dedi.
12 milyonu aşkın hasta tedavi olanaklarına ulaşamıyor
Yrd. Doç. Dr. Arkut, güvenilir tanı testleriyle enfekte kişilerin tespit edilmesi ve tedavilerinin başlamasının yaşam süresini uzattığını belirterek, uygulanan HIV tedavisinin virüsün çoğalmasını yavaşlattığını, bireyin yaşam kalitesini arttırdığını ve ölüm oranını azalttığını kaydetti.
HIV tedavisinin AIDS nedeniyle yaşanan ölüm oranını azalttığını ifade eden Arkut, ancak dünya genelinde 12 milyonu aşkın AIDS hastasının tedavi olanaklarına ulaşamadığını ve COVID-19 pandemi sürecinde de bu sayının artmasından korkulduğunun altını çizidi.
Arkut, HIV tedavisinin virüs bulaşını önlemede etkili olduğunu aktararak, ancak en önemli noktalardan birinin birincil koruma olduğunu söyledi. Tek eşlilik, cinsel ilişki yaşının geciktirilmesi, cinsel ilişki sırasında lateks kondomlar ve kadınlar için üretilmiş olan intravajinal kondomların kullanılmasının bulaşmayı önleme açısından önemli olduğunu söyleyen Arkut, “AIDS’den korunma yöntemleri tedavi sürecinden çok daha ekonomik ve güvenlidir. Virüs bulaşını önlemenin en etkin yolu eğitimdir” dedi.
Yrd. Doç. Dr. Arkut, toplumda hastalıkla ilgili sahip olunan önyargıların giderilmesi konusunda da dikkat çekerek, ayrımcılık ve damgalamayı önleyici politikalar ile enfekte bireylerin daha erken tedaviye ulaşabilecekleri bilgisini verdi.
