Yüzde 9,9’luk saç tıraşı - Havadis Gazetesi | Kıbrıs Haber
Perşembe, Mart 28, 2024
Köşe Yazarları

Yüzde 9,9’luk saç tıraşı

Kıbrıs Cumhuriyeti cumartesi günü yapılan anlaşma ile ihtiyacı olan 10 milyar Euro’luk krediyi alıyor. Varılan anlaşmanın en fazla ilgi çeken maddesi bankalardaki mevduat hesaplarıyla ilgili: 100,000 Euro’nun üzerindeki hesaplardan %9,9; yüz binin altındakilerden ise %6,9’luk bir vergi alınacak olması.
* * *
Bankalardaki hesap sahipleri hesaplarına uygulanan bu saç tıraşı ile ekonominin krizden çıkmasına 7 milyarlık bir katkıda bulunmuş oluyorlar. Kıbrıs Cumhuriyeti ekonomisinin büyüklüğü daha doğrusu bir yıllık gayri safi yurt içi hâsılası 17 milyar Euro civarında. Bu yüzden de ihtiyaç duyulan 17 milyarlık bir dış borcun IMF ve Avrupa Birliği yetkilileri arasında “çok büyük” olduğu dolayısıyla “sürdürülebilir olmadığı” görüşü hâkimdi. Bankalardaki hesap sahiplerinden alınan 7 milyar Euro ihtiyaç duyulan borcu “sürdürülebilir” olduğu düşünülen 10 milyar Euro’ya indiriyor ve Kıbrıs Cumhuriyeti ekonomisi “kurtarılmış” oluyor.
* * *
Yıllarca “hak ettiklerinin” çok üzerinde faiz alırken seslerini çıkarmayan hesap sahiplerinin bu saç tıraşına kızmaları çok doğal. Çünkü bir anda para kaybediyorlar. Fakat kabaca bir örnekle esasında bu saç tıraşından sonra bile kârlı çıkmış olmalarının mümkün olduğunu gösterebiliriz. Diyelim ki 2004 yılında karanlık işler yaptığı için %8 faiz verebilen bir Kıbrıs bankasını %6 faiz veren bir Alman bankasına tercih ettiniz. 2013 yılında, yani dokuz yıl sonra Kıbrıs’taki bankaya koyduğunuz 100 bin tam 216 bin Euro oldu. Hâlbuki bu parayı Alman bankasında tutsaydınız, 179 bin Euro olacaktı. Demek ki %9,9’luk saç tıraşından sonra 216 bin Euro’nuz 194 bine düştüyse de gene de iyi durumdasınız! Bir de yıllarca “müthiş kâr” eden bu bankalardan devletin topladığı vergilerle finanse edilen devlet hizmetlerinden de faydalanmış olduğunuz unutulmamalı.
* * *
Şimdi, hesap sahiplerinin kızgınlığını bir kenara koyarsak, burada iki önemli konu var: Birincisi, bu hesapların sahipleri kimler? Yüz bin Euro’nun üzerindeki hesapların sahipleri Ruslar, özellikle de kara paralarını aklamak için Kıbrıs’taki bankaları seçen Rus mafyasıyla bağlantılı kişiler mi? Aynı şekilde, 100 binin altındaki hesapların sahipleri kimler? Emekliler mi? Çalışanlar mı? Sermaye sahipleri mi? Yani, bu 7 milyar Euro’luk yük kimlerin omuzlarına yüklenmiş?
* * *
İkinci konu ise bu saç tıraşından sonra bankalara olan güvene ne olacağı; hem kısa vadede hem de daha da önemlisi uzun dönemde. Kısa vadede, insanlar paralarını almak için bankalara koşacaklar mı? Bunun sonunda ciddi bir likidite sorunu ortaya çıkacak mı? Ben olacağını sanmıyorum. Çünkü parasını çekecek olanlar çoktan çekti. Bir de 100 bin Euro’dan daha küçük hesaplara uygulanan %6,9 çok da büyük bir rakam değil. Esas konu şu: Uzun dönemde, Kıbrıs Cumhuriyeti ekonomisi içinde büyük bir yeri olan finans sektörüne ne olacak? Özellikle kara para aklamaya karşı gerekli önlem ve kurallar uygulanmaya başlandıktan sonra bu sektörün hacmi daralacak mı? Eğer daralırsa, bu daralma sonunda atıl vaziyete gelen beşeri sermaye diğer sektörlere kısa sürede aktarılabilecek mi? Ekonominin tekrar sağlıklı hale gelmesi finans sektöründen başlayarak tüm sektörlerde gerekli yapısal değişikliklerin ne ölçüde ve hangi hızda yapılabildiğine bağlı olacak.
* * *

Tepki göster
Bayıldım
0
Bayıldım
Huzurlu
0
Huzurlu
Hahaha
0
Hahaha
Üzüldüm
0
Üzüldüm
Hayran Kaldım
0
Hayran Kaldım
Facia
0
Facia
Web tasarım ve geliştirme : Baba Bilgisayar