Tiroit bezi dokusunda harabiyete yol açan ve tiroit bezinde yapı bozukluğu oluşturan Haşimato kadınlarda 3-4 kat daha fazla görülüyor. Siz de kendinizi sürekli yorgun hissediyorsanız bu hastalıktan şüphelenin…
Liv Hospital Ankara Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr. Göksun Ayvaz, “Hipotiroidi gelişen hastalarda başlangıçta hiçbir belirti olmayabilir. Hipotiroidi düzeyi ilerledikçe bitkinlik, halsizlik, soğuğa karşı duyarlılık gibi genel belirtilerin yanı sıra unutkanlık, depresyon, konuşmada ve reflekslerde yavaşlama gibi sinir sistemi bulguları görülebilir” dedi. Prof. Dr. Ayvaz, Haşimato hastalığıyla ilgili merak edilenleri anlattı.
Teşhisi kolay mıdır?
Haşimato hastalığının oluşmasında genellikle, genetik yatkınlığın üzerine çoğunlukla ciddi psikolojik stresler gibi tetikleyici bir neden rol oynar. Hastalığın tanısı en çok 30 ve 50 yaşlar arasında konulur. Tiroit bezine karşı bağışıklık sisteminin yanlış olarak oluşturduğu yüksek düzeydeki antikorlar, tiroit bezi dokusunda harabiyete yol açar. Böylece tiroit bezinde yapı bozukluğu oluşur ve ultrasonla bakıldığında normal tiroit bezi doku görüntüsü görülemez. Kimi zaman bu durum, gerçek nodülleri taklit eden yalancı nodül görünümü şeklinde ortaya çıkar ve ultrasonu değerlendiren kişiyi yanıltabilir. Tecrübeli bir göz, yalancı olanı gerçek nodülden ayırt edebilir. Zaman içinde bu yapı bozukluğu, tiroit hormon salgılama kapasitesinde azalmaya yol açabilir ve hipotiroidi dediğimiz tiroit bezinin az çalışması hali gelişir. Bu süre kişiden kişiye değişebilir. Aylar içinde tiroit fonksiyonları tamamen kaybolabileceği gibi, ömür boyu tiroit hormonlarında hiç azalma da olmayabilir. Hastalığın başlangıcında nadiren hipertiroidi oluşabilir.
Gebe kalamıyorsanız tiroidinize de baktırın
Haşimato hastalığı olanlarda tiroit hormon bozukluğu gelişmesi halinde kadınlarda yumurtlama sorunları oluşabilir. Normalde bir kadının gebe kalması halinde, gebeliğin 20’nci haftasına kadar anne karnındaki bebek tiroit hormon ihtiyacını annesinden karşılar. Ancak hipotiroidi için tedavi gören anne bu ihtiyacı karşılayamayacağından, gebeliğin öğrenilmesiyle birlikte hemen annenin tiroit hormon kontrolü yapılmalı ve gebelik boyunca anneyle bebeğin ihtiyacına yetecek kadar doz arttırımı yapılmalıdır. Bu amaçla gebelik süresince 4-6 haftada bir tiroit hormon kontrolü yapılması gerekir. Özellikle bebek beyin gelişiminin tamamlandığı gebeliğin ilk üç ayında annenin tiroit hormon düzeyini normal sınırlarda tutmak önemlidir.
Aklınızda bulunsun
· Hipotiroidi geliştiğinde eksik üretilen tiroit hormonu yerine konur. Bu amaçla verilen tiroit hormonu ağızdan kullanılan tablet şeklindedir ve sabahları aç karnına alınır. Emilmesinin tam olabilmesi için ilaç içtikten sonraki 30 dakika bir şey yiyip içmemek gerekir.
· Bazı ilaçlar (kansızlık için kullanılan demir ilaçları, mide için kullanılan bazı ilaçlar gibi…) tiroit hormon emilimini bozabileceği için birlikte alınmamalı ve ilaç düzenlemenin yapılabilmesi için hekime bu ilaçların kullanıldığı mutlaka hatırlatılmalıdır.
· Kandaki tiroit hormon düzeylerinde dalgalanma olmaması çok önemlidir. Bu yüzden ilaç almayı unutmamak gerekir. Kan tetkikleri yapılmadan hiçbir şekilde kendiliğinden ilaç konusunda doz değişikliği yapılmamalı veya ilaç içmeye ara verilmemelidir.
· Tiroit hormon kontrolü yapılacağı gün ilaç almadan kan örneği verilmelidir.
· Büyümüş tiroit bezine bağlı bazı bulgular söz konusuysa cerrahi tedavi uygulanabilir ancak bu yönteme nadiren ihtiyaç duyulur.
