YENİBOĞAZİÇİ BELEDİYESİ VE “YAVAŞ ŞEHİR” HAREKETİ “BİR HAYALİMİZ VAR” - Havadis Gazetesi | Kıbrıs Haber
Cuma, Mart 29, 2024
Köşe Yazarları

YENİBOĞAZİÇİ BELEDİYESİ VE “YAVAŞ ŞEHİR” HAREKETİ “BİR HAYALİMİZ VAR”

“Küçük bir kasaba düşleyin; doğası bozulmamış, dev marketler yok, korna sesleriyle uyanmıyorsunuz. Hayatınız koşuşturarak geçmiyor. Yediğiniz içtiğiniz her şey yaşadığınız yörenin doğal ortamında sağlıklı bir şekilde yetiştiriliyor. Pizza ya da hamburgerle değil doğru düzgün yemeklerle besleniyorsunuz. Arabaya değil bisiklete biniyorsunuz. Çevre kirliliği yok. Gürültü patırtı yok. Etrafınızda gözü rahatsız eden bir yapılaşma yok. Her şeyin hızıyla değer kazandığı günümüzde gerçekten ütopya gibi ya da şehir hayatından bezmiş çoğunluğun hayatın tadını çıkarabileceği, bir proje.”
Yeniboğaziçi Belediyesi’nin bir hayali var… KTMMO Mimarlar Odası’nın desteği ile CİTTASLOW yani YAVAŞ ŞEHİR hayalini gerçekleştirebilmek için kollar sıvanmış durumda şimdi Yeniboğaziçi’nde. Ülkemizin başkenti çöpten, pislikten geçilmez bir duruma gelmiş, iktidar savaşı ülkedeki kirlenmişlikle at başı giderken bu hareket bir karşı duruş, bir umut bizler için. Şu anda bu güzel hayal için gönüllü çok büyük bir komite çalışmalarını sürdürmekte. Bundan kısa bir süre önce Belediye Başkanı Cemal Biren, çalışanları Şemsi Oyuncu, Türker Abdullahoğlu, Mahmut Odacı, meclis üyeleri Ali Kömürcügil ve Tanyel Öztemiz’in de içinde bulunduğu bir ekip KTMMO Mimarlar Odası üyelerinin de katılımıyla 43 kişilik bir heyetle Yavaş Şehir payesini almayı başaran Seferihasar’a bir teknik gezi gerçekleştirdiler. O müthiş Yavaş Şehri yerinde inceleyerek, döndüklerinde yavaş şehir ve önemini bizlere anlatmaya giriştiler. Şu anda memleketimiz bu olaya çok da hakim değil. Hem bu hareketin ne olduğunu anlatmaya çalışıyor hem de projeler üreterek var gücümüzle bu harekete destek veriyoruz. Bölgedeki pek çok olaydaki gibi ben de bu büyük projede görev almaktan gurur duyuyorum.

İtalya’da doğan Yavaş Şehir hareketi, küreselleşmenin etkisi ile tehdit altında olan yerel kültür ve değerleri korumak ve geliştirmek amacıyla oluşturulan bir kavram ve eylem biçimidir. Bu hareketin en önemli hedefleri sürekli gelişmek, yöresel ekonomik hareketi geliştirmek ve karakteristik mimariyi ve kültürü korumaktır. Hareketin oluşum felsefesinde de anlaşılabileceği gibi Yavaş Şehir hareketi ilerlemeye veya teknolojiye karşı bir hareket değil, teknolojiden yararlanarak toplulukların yerel kültürlerini ve özelliklerini koruyarak birlikte çalışmak ve yaşanabilir bir gelecek planlamaktır. 1999 Ekim’inde İtalya’da başlayan, büyük şehirlerin karmaşa ve koşturmacasına karşı küçük şehirlerdeki hayat kalitesini yavaş hareket çerçevesinde iyileştirmeyi hedefleyen bir oluşumdur. Yavaş Şehir, İngilizce “Slow City”, İtalyanca “Citta City”, isminin çağrıştırdığı tembel, uyuyan, bıkmış ve evhamlı insanların yaşadığı bir şehir anlamından çok uzaktır. Tam tersi, Yavaş Şehir ile amaçlanan düzeye ulaşmak ve bunu sürdürebilmek için yoğun bir enerji harcanması gerekir.


Sanayi toplumunun insanı robotlaştıran, üretim yerine tüketimi dayatan ve dünyanın kaynaklarını hızla yok eden yapısına bir tepki olarak kurtarılmış bölgeler yaratmayı hedefleyen bir proje. Küçük bir kasaba düşleyin; doğası bozulmamış, dev marketler yok, korna sesleriyle uyanmıyorsunuz. Hayatınız koşuşturarak geçmiyor. Yediğiniz içtiğiniz her şey yaşadığınız yörenin doğal ortamında sağlıklı bir şekilde yetiştiriliyor. Pizza ya da hamburgerle değil doğru düzgün yemeklerle besleniyorsunuz. Arabaya değil bisiklete biniyorsunuz. Çevre kirliliği yok. Gürültü patırtı yok. Etrafınızda gözü rahatsız eden bir yapılaşma yok. Her şeyin hızıyla değer kazandığı günümüzde gerçekten ütopya gibi ya da şehir hayatından bezmiş çoğunluğun hayatın tadını çıkarabileceği, bir proje
Yavaş Şehir kavramının kökenleri Yavaş Yiyecek (“Slow Food”) hareketine kadar uzanır. Yine İtalya’da 1986 yılında Başkent Roma’nın Amerikan tarzı Hızlı Yiyecek (“Fast Food”) zincirlerinin istilasına karşı çıkılarak Barolo kentinde bir Yavaş Yiyecek birliği oluşturuldu. İnsanlar arasındaki iletişimi, duygu paylaşımını, huzuru ve haz almayı gitgide azaltan hızlı bir yaşam ve bunun bir öğesi olan Hızlı Yiyecek akımına karşı oluşturulan bu birlik, 1989 yılında Paris’te uluslararası bir hareket haline dönüştü. Yirmi ülke temsilcisinin katılımı ile başlayan bu hareket bugün 80 000 üyeli 100’den fazla ülke temsilcisinin oluşturduğu bir birlik haline dönüştü. Yöresel yiyeceklerin ve damak tatlarının ön plana çıkarılmasını amaçlayan bu hareketin merkezi bugün İtalya’nın Cunoe bölgesinde küçük bir kasaba olan Bra’dır. Yavaş Yiyecek kavramından esinlenen Yavaş Şehir hareketinin temeli 1999 yılında İtalya’nın Chianti bölgesinde Greve kentinde 30 kadar Yavaş Yiyecek kentlerinin katılımı ile atıldı. İlk bildirgesinde küreselleşmenin insanlar arasındaki iletişimi, kaynaşmayı ve değişimi kolaylaştırmasına karşılık farklılıkların törpülenerek tek bir model insan oluşturmaya doğru gittiğini ve sonunda sıradanlığın hâkim olacağı bir düzenin oluşabileceği konusunda endişelerini belirtti. Bu olası sonuçları engellemek amacıyla yerel değerlere sahip çıkmak, bu değerleri korumak ve onları geliştirmek için Yavaş Şehirler kavramı çerçevesinde bir ağ oluşturuldu. Bu ağın içinde yerel tatlardan başlayarak konukseverlik ve hoşgörüyü kadar uzanan, bu kentlerin dokusunun korunması ve yerel kültürlerinin geliştirilmesini de içeren ve karşılıklı bilgi ve meta paylaşımın öngören bir hareket başlatıldı.
“Slow Food” adı kimi zaman yanlış ya da eksik anlaşılmaktadır. İngilizce “Slow/Yavaş” ve “Food/Yemek, Yiyecek” kelimelerinin birleşmesinden doğan kelimenin sadece Fast Food yemeği ve uluslar ötesi endüstriyel Fast Food zincirlerine karşı çıkan bir hareket olarak özetlenemez..
Slow Food hareketi olarak salyangozu seçer. Çünkü salyangoz yaşam içerisinde sürekli yiyerek ağır ağır – temkinli ancak kararlı ilerler. Salyangozun bu yolculuğu bir anlamda insanoğlunun yolculuğunu da temsil eder. “Salyangoz” cüssesinden beklenmeyecek mesafeler aşarken aynı zamanda geçtiği yerlerde de iz bırakan bir hayvandır.
Slow Food hareketi de, salyangoz gibi çıkış noktasından bugüne inanılmaz mesafeler kat ederek izini takip edenleri yanıltmayan bir harekettir.
Yavaş Şehir Bildirgesi
Yavaş şehir olabilmek için kent nüfusunun 50.000’in altında olması gerekir. 50.000’in üzerinde nüfusu olan yerleşim yerleri başvuruda bulunamaz. Yavaş Şehir bildirgesi aşağıda belirtilen altı grup içinde sınıflandırılan 55 ölçütten oluşur. Bu ölçütlerin sınıflandırıldığı altı ana grup şunlardır:
* Çevre politikaları (hava, su ve toprak kirliliği, atıkların yönetimi ve yeniden kazanımı)
*Altyapı (açık alanlar, oturma yerleri, tuvaletler)
*Kentin dokusunun kalitesi (tarihi binalar, bahçeler, parklar)
* Yerel üretimin ve ürünlerin desteklenmesi (yerel üreticiler, yiyecek ve el ürünü üreticileri, sağlıklı beslenme, sanat)
* Konukseverlik (turistler ve yerel toplum için olanaklar)
*Kent topluluğu, eğitim ve Yavaş Şehir duyarlılığı (iletişim, yerel halkın ve yerel sivil toplum örgütlerinin katılım)
Bu altı ana grup altında toplanan ölçütlerde Yavaş Şehirlerin sağlaması gereken şartlar aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
Şehrin ve çevresinin ayrıcalıklı özelliklerini ortaya çıkartacak, geri dönüşümü ve yeniden kullanımı teşvik edecek çevresel politikalar uygulamak.
Toprağın çevre dostu kullanımını destekleyecek alt yapı oluşturmak.
Kent içinde ve dışında şehir yaşamının ve havanın kalitesini yükseltmek için çevre dostu teknolojileri desteklemek. Çevrenin tarihini, önemli yapılarını ve ören yerlerini korumak, yeni yerleri bulmak, tarihini ortaya çıkartmak ve koruma altına almak.
Organik gıdaların üretimini ve tüketilmesini desteklemek.
Yerel üretimi desteklemek ve bunların kullanımını teşvik etmek.
Yerel üreticiler ile tüketiciler arasında ilişkiler kurmak ve bunun için ortamlar ve mekanlar yaratmak. Kökleri eskilere dayanan yöresel ürünleri korumak ve desteklemek. Yöresel gıdaların tanınmasını sağlamak ve bunların tarihini araştırmak.
Ziyaretçilere gerçek konukseverliğin gösterilmesini sağlamak ve konukseverliğin kalitesini artırmak. Yavaş Şehir yaşayanlarında Yavaş Şehir bilincini arttırmak ve yerel yönetime katılmalarını sağlamak.
Bildirgeden ve hareketin oluşum felsefesinde de anlaşılabileceği gibi Yavaş Şehir hareketi ilerlemeye veya teknolojiye karşı bir hareket değil, teknolojiden yararlanarak toplulukların yerel kültürlerini ve özelliklerini koruyarak birlikte çalışmak ve yaşanabilir bir gelecek planlamaktır.

Hayatımızın her alanını telaşla yaptığımız bir şeylerle dolduruyoruz. Modern toplum hızla unutmak istiyor. Oysa günümüzde bazı şeyleri hatırlamaya ihtiyacımız var. Yavaşlamak insanın kendi kendine bakmasını mümkün kıldığı için de önemli. Yavaşladığımız zaman ilgimizi iç dünyadan dışımıza çevirmiş oluyoruz. İçimizde sarsılmaması gereken birtakım şeyler arıyoruz. Hız dünyasında insana mutluluk veren sabit değerler kalmamaya başlıyor…
Ülkemizde her alandaki kirlenmişlik devam ederken Yeniboğaziçi Belediyesinin YAVAŞ ŞEHİR hayali bizim için umudun ve direnmenin ta kendisidir. Tarihi dokusu, sahilleri, meyhaneleri, yeme içme kültürü, Pulya kuşunun korunmasını hedefleyen Uluslararası Festivali, insanlarının bozulmamış yapısı ve daha pek çok avantajımız ve zenginliğimizle bu yolculukta Bölgemizi hayallerimizdeki gibi bir yer yapabilmek için var gücümüzle savaşacağız. Yeniboğaziçi Belediyesi, çalışanları ve meclisi, 7 köyü ve köy halkı, aydınları, sanatçıları, sporcuları, bölgenin büyük gücü Kadınlar Birlikleri ve kadınları, ülkenin çeşitli bölgelerinden destek veren değerli insanlar, dernekler ve kuruluşlarla büyük bir güç oluşturduk. DAÜ Mimarlık Bölümü ile yaptığımız olumlu görüşmelerden sonra elimizi güçlendirerek bu yavaş şehir hayalini gerçekleştirebilmek için bir umut yolculuğuna çıktık. Bir hayalimiz var. Çağın bu hızlı yaşam hastalığına karşı yavaşlayıp insanca bir yaşam düşlüyoruz.
www.izmirdesanat.org sayfasından faydalanılmıştır.

Tepki göster
Bayıldım
0
Bayıldım
Huzurlu
0
Huzurlu
Hahaha
0
Hahaha
Üzüldüm
0
Üzüldüm
Hayran Kaldım
0
Hayran Kaldım
Facia
0
Facia
Web tasarım ve geliştirme : Baba Bilgisayar