KKTC ‘sistemsiz eğitimi’yle hiçbir yere gidemez. Kalkınmış ülkeler ligine asla giremez. Şu andaki haliyle tablo çok karanlık. Üniversite mezunu gençler de aileleri de perişan. Kimle sohbet etseniz üniversiteli çocuğunun işsizliğinden yakınıyor. Haklılar da; yıllarca harcanan emek ve para boşa gitmiş gibi karşılarında. Gelinen son nokta şudur: üniversiteli işsiz gençler.
Uzun akademik öğrencilik yaşantısından sonra gençleri hayal kırıklığı karşılıyor. Mutsuzluk oranları da artıkça artıyor. KKTC sistemsiz eğitimi değil sadece sorun olan, aynı zamanda ‘kalkınma planları’ yapmayan eski siyaset ve özellikle onun aktörleri de sorun. Kırk üç yıldır buralarda bilimsel veriler temelinde kısa, orta ve uzun vadeli kalkınma planları yapmadı eski siyaset ve onun aktörleri.
KKTC sistemsiz eğitimi üretime hiç odaklanmadı. KKTC’nin kendi koşullarında neler üretilip, ekonomik kalkınmada artı değerler yaratabileceği hesplanmadı. Bu yapılmayınca da meslek liselerinde, kalkınmada ihtiyaç duyulacak insan kaynağını yetiştirecek bölümler açılmadı. Meslek liselerinin bölümleri ‘yerli’ değil ‘yabancı’ anlayacağınız.
Durum böyle olunca da KKTC sistemiz eğitim savrularak giden bir gemi oldu hep. Rüzgar nereden eserse o yöndeki bir limana gitti tam 43 yıldır. Kimsenin de umurunda olmadı ama gemi artık karaya oturdu. Ganimet, talan, yağma da tam bitti diyecektim vazgeçtim; HALA DAHA 200 DÖNÜMLÜK ARAZİLER VARMIŞ PEŞKEŞ ÇEKİLEBİLECEK!
Artık KKTC kendine gelmeli. Varolan durumu görmeli. Yığınla üniversiteli işsiz genç. Üstelik yurt dışında nitelikli eğitim alanlar da dahil. Demek ki üniversite mezun oranının artması kalkınma hamlesinde önemli bir gösterge değilmiş. Önemli olan kalkınmada hangi üretim sektörleri KKTC için anlamlı ve katma değer yaratacak ortaya koyup, ona göre insan gücü yetiştirmektir. Özellikle de meslek liselerinde teknik elemanlar yetiştirmektir önemli olan.
KKTC’de sistemsiz eğitimi, sistemli hale dönüştürebilmek için önce meslek liseleri ardından üniversiteler üretim odaklı planlanmalıdır. Gençleri de ülkenin gerçeklerinde anlamlı olacak olan meslek sahibi yaparak, üretimde ihtiyaç duyulan insan gücü kaynağını yetiştirmek gerekir.
Meslek liseleri eski Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’ndeki Politeknik Okullar gibi ya da TC’deki eski Köy Enstitüleri gibi yapılandırılabilir. Kuram ve uygulama içiçe olacak şekilde. Ülkede kalkınma hamlesi yaratacak alanlar belirlendikten sonra, meslek liseleri söz konusu alanlarda ihtiyaç duyulacak insan gücü kaynağını kuramsal olarak yetiştirmeli. Aynı zamanda üretim yapılacak sektörlerde pratik yapma sağlanmalı. Örneğin hayvancılık anlamlı ise öğrenciler öğleden önce kuramsal dersleri işleyip, öğleden sonraları da çiftliklerde ilgili dallarda çalışarak üretimin içerisinde olmalarına olanak yaratılamlı. Şimdiki gibi üretimden kopuk, yalnızca kurama odaklanan (şu andaki uygulamada aktarılan kuram da çağdaş ve bilimsel değil!) ve üretim yerlerinin ihtiyaçlarını karşılamaktan uzak, niteliksiz elemanların yetiştirilmesinden de vazgeçilmiş olur.
Şu anki sistemsiz KKTC eğitimi sürdürülebilir değildir. Sınavlara odaklı, öğrencilerin yaratıcılıklarını öldürmekten başka bir işe yaramıyor. Kolej olgusu ise tam bir felaket. Kolej eğitimde fırsat ve olanak eşitliğini yerle bir etmeden ve dersanecilerle özel dersçilerin, aileleri para olarak sömürmesinden başka hiçbir işe yaramıyor.
İster kolej isterse diğer liselerden mezun olup, Türkiye dışında diğer Avrupa ülkelerinde üniversite okuyanların durumu da istenilir değildir. Ya ailelerinden uzak bir yaşamı seçecekler ya da buralara dönünce işsiz kalacaklar, en kaliteli üniversitelerden mezun olsalar bile. Ancak ‘torpilliler’ bunun dışında. Onlar için iş hazır. Nasıl ki kolej de onlar için hazır bir şekilde tutuluyorsa.
KKTC tüm maddi ve manevi varlıklarıyla üretime odaklanmalı yoksa daha da batacak. Önce ESKİ SİYASET ve onu kuran gelmiş geçmiş tüm siyasi partileri ve aktörleri asalak gibi beslemekten kurtulacak. Sonrasında üretim yapılacak alanlar belirlenip, eğitim sisteminin tüm örgün kademelerini, belirlenecek alanlara göre yeniden düzenleyecek. Kırk üç yıldır gidilen bu yol, yol değildir. Birilerine sürekli el açmak ve dilenip, yandaşlara dağıtma üzerine kurulan KKTC sosyal yapısı sürdürülebilir değildir. Kımıldanıp, ölü toprağını üzerinden atması için KKTC sistemsiz eğitiminin, sistemli eğitime doğru evrilip, üretime odaklanması şart. Belki onurlu KKTC sosyal yapısı için ilk adımlar da atılmış olur.
