Toplu mezarlar açılıyor

 

Kayıp Şahıslar Komitesi (KŞK), 14 Ağustos 1974’te öldürülen ve Muratağa-Sandallar ve Atlılar köylerindeki iki ayrı şehitlikte toplu olarak gömülen toplam 126 kişinin kimlik tespiti için Muratağa-Sandallar Şehitliği’nde kazıların ön çalışmalarına başladı.

Nadire BAHADİ

Şehitlikte kazı çalışmaları öncesinde toplu mezar üzerinde bulunan mermerler sökülmeye başlanırken, ilk aşamada 4 arkeoloğun görevlendirildiği çalışmalar titizlikle yürütülüyor. Komite’nin Kıbrıslı Türk Üyesi Gülden Plümer Küçük, günümüzdeki bilimin olanaklarından faydalanarak DNA ile kimliklendirme yapılacak olan şehitlerin insan haklarına uygun şekilde kabirlere sahip olacağını kaydetti.

Oktay: “Hassas bir çalışma”
Kayıp Şahıslar Komitesi Kazı Koordinatörü Okan Oktay Muratağa- Sandallar ve Atlılar köylerindeki iki ayrı toplu mezar şehitliğinin açılması için ön çalışmaların başladığını söyledi. İlk olarak Muratağa-Sandallar Şehitliği’nin kaplandığı mermerlerin zarar görmeden sökülmeye başlandığını söyleyen Oktay, çalışmaların titizlik ile yürütülebilmesi amacı ile şehitlik çevresinin kapatılacağını ve şehitlik girişine bir bildiri asılacağını kaydetti. Çalışmaların mekanik kısmında 4 arkeoloğun görevlendirildiğini kazı çalışmaları sırasında ise işlemin hızlandırılması amacı ile arkeolog sayısının artacağını belirtti. Muratağa-Sandallar ve Atlılar köylüleri için hassas bir durum olduğunu ifade eden Oktay, şehit ailelerinin incinmemesi için titizlik ile yürütülecek çalışmaların bitiş tarihinin ise net olmadığını belirtti.

Küçük: Kazılar önümüzeki hafta başlayacak
Muratağa- Sandallar ve Atlılar bölgesinde bulunan 2 ayrı şehitlikteki toplu mezarların açılması için ön çalışmaların dün ilk olarak Muratağa- Sandallardaki Toplu Mezarı’nda başladığını doğruladı. Komite’nin Kıbrıslı Türk Üyesi Gülden Plümer Küçük Komite’nin 1981 ile 1995 yılları arasında yürüttüğü müzakerelerden sonra oy birliğiyle kabul edip yayımladığı resmi kayıplar listesinde de yer alan 126 kaybın kazısına, hazırladıkları kazı programı çerçevesinde başlanmasına karar verildiğini belirtti.  Küçük, bu kazılar sayesinde günümüzün bilim alanındaki olanaklarından faydalanarak DNA ile kimliklendirme yapılabilecek olan şehitlere insan haklarına uygun şekilde kabir yapılabileceğini ifade etti.

“Ne ile karşılaşacağımızı bilmiyoruz”
Gülden Plümer Küçük, 14 Ağustos 1974 tarihinde Muratağa, Sandallar ve Atlılar köylerinden aralarında 0-1 yaş arası 3 bebeğin de olduğu, 54 çocuk, 55 kadın ve 17 erkek olmak üzere toplam 126 kişinin öldürülerek iki ayrı bölgeye gömüldüğünü anlattı.   Muratağa ve Sandallar köyünde şehit edilen kişilerin 16 gün sonra BM gözetiminde gömüldükleri yerlerin açılarak çıkarıldıklarını söyleyen Küçük, Atlılar çukurunun ise, 3 ay sonra BM gözetimi olmaksızın açıldığını, her iki yerdeki kalıntıların karışık ve tanınmaz olduklarını, o dönemdeki bilimsel imkansızlıklar nedeniyle de şehitlerin kimliklendirilemediğini, hatta sayının bile net olarak belirlenemeden, kişilerin ayrıştırılamayarak iki ayrı gömü yerine toplu olarak gömüldüklerini kaydetti. Çalışmaların ne kadar sürede tamamlanacağı hakkında kesin bir tarih vermenin imkansız olduğunu ifade eden Küçük, “açılan mezarlarda ne ile karşılaşacağımızı bilmiyoruz” şeklinde konuştu.