2013 yılında gerçekleştirilen Polis Terfilerinin Araştırılması ile ilgili Meclis Araştırma Komitesi, raporunu hazırlayarak Meclis Genel Kurulu’na sundu. Komite raporunda terfilerin vicdani olarak rahatsızlık yarattığı ve daha adil olabileceği vurgusu yapıldı
“ADALET VE ŞEFFAFLIK GÖZETİLMELİ”: 2013 yılında polis içerisinde gerçekleştirilen terfileri araştırmak amacıyla kurulan komite, Polis Örgütü Yasası ile Polis Örgütü Sınav Tüzüğü ve Polis Mensupları Sicil Değerlendirme Tüzüğü’nün adalet ve şeffaflık ilkeleri göz önünde bulundurularak yeniden ele alınmasını istedi
“VİCDANİ RAHATSIZLIK VAR”: Tüzükte yapılacak değişikliklerde sınavın şeffaf ve adil yapılabileceğine inanan Komite, Polis Hizmetleri Komisyonu’nca yapılan sınavların her ne kadar adil olduğu iddia edilse de kamuoyunda büyük bir vicdani rahatsızlık yarattığı kanaatinde olduğunu belirtti
SÖZLÜDE ÇELİŞKİLİ NOTLAR: Raporda, “Sözlü sınavda tam puan alacak kadar iyi cevap veren adayların kırk üzerinden 10-12-13 puan alıp, daha yetersiz cevap veren adayların daha yüksek puan aldığı ifade edildi. Komite tespitlerinde polislerin sicil değerlendirmelerinin de zamanında yapılmadığını kaydetti
Bertuğ TOPAL
Cumhuriyet Meclisi 2013 yılında gerçekleşen Polis Terfilerinin Araştırılması ile ilgili Meclis Araştırma Komitesi, Sicil Değerlendirme Tüzüğü’nün yeniden düzenlenerek şeffaf ve adil bir sisteme oturtulması gerektiğini ifade etti.
Dün yayınlanan rapora göre, 2013 polis terfilerinde ciddi bazı eksiklikler ve hatalar tespit edildiği kaydedildi.
Komite, varmış olduğu değerlendirmeler sonucunda, Polis Örgütü Yasası ile Polis Örgütü Sınav Tüzüğü ve Polis Mensupları Sicil Değerlendirme Tüzüğü’nün adalet ve şeffaflık ilkeleri göz önünde bulundurulmak suretiyle yeniden ele alınması gerektiği kanaatine vardı.
Rapor oy birliğiyle
CTP Milletvekili Erkut Şahali, UBP Milletvekili Dursun Oğuz, DP Milletvekili Dr. Mustafa Arabacıoğlu ve TDP Milletvekili Hüseyin Angolemli’nin birlikte sunmuş oldukları, 2013 Yılında Gerçekleşen Polis Terfilerinin Araştırılması İle İlgili Meclis Araştırması, Cumhuriyet Meclisinin kararıyla 10 Nisan’da ilk toplantısını yaptı. Komite, ilk toplantısının ardından 12 Nisan, 5 Mayıs, 10 Mayıs, 26 Mayıs, 7 Haziran 2017 tarihli toplantılar ile çalışmalarına devam etti ve 9 Haziran 2017 tarihli son toplantısı ile çalışmalarını tamamladı.
Komite, konunun değerlendirilmesini sunulan Rapor ışığında oybirliğiyle Genel Kurula iletti.
“Tam puan alabilecek olan düşük, düşük puan alabilecek olana yüksek puan verildi”
Rapora göre terfi sınavının sözlü bölümünde dört adet sorunun kâğıtlara yazılmak suretiyle bir kavanoz içerisine konulduğu ve kavanozun içine konulan sorulardan sınava giren polis mensupları tarafından iki sorunun çekilmek suretiyle birinin cevaplanmasının istendiği ifade edildi.
Yarışma sınavının yüz puan üzerinden kırk puanı oluşturan sözlü sınavda, Komisyonun yetkisini bir soru üzerinden kullandığı gerekçesiyle sözlü sınava verilen kırk puan ağırlığının adaletsizlik yarattığı ifade edildi
Raporda, “tam puan alacak kadar iyi cevap veren adayların kırk üzerinden 10-12-13 civarlarında puan alıp, daha yetersiz cevap veren adayların puanlarının daha yüksek bir bant içerisinde oynadığı, sınav sırasında bazı adaylara Polis Hizmetleri Komisyonu üyeleri tarafından olumlu yanıt vermelerini sağlayacak telkinlerde bulunulduğuna da vurgu yapıldı.
Puanlar aynı anda açıklanmadı
Rapora göre mesleki yarışma sınavından sonra polis mensuplarına sınav puanları da söylenmedi.
Raporda tespitler kısmında devamla şu ifadelere yer verildi: “Sicil not ortalamasının terfi sınavının %60’ını, mülakat sınavının ise %40’ını oluşturduğu; bunlar kıyaslandığında sicil puanlarının çok dar bir bant içerisinde oynadığı; ancak mülakat puanlarının çok geniş bir bant içerisinde oynatılabildiği ve mülakat puanının toplam puanı belirleyici olduğu tespit edildi.”
Siciller düzenli doldurulmadı
Meclis Araştırma Komitesi, Polis Mensupları Sicil Değerlendirme Tüzüğü uyarınca her yıl doldurulması öngörülen polis mensuplarının sicillerinin düzenli olarak doldurulmadığını da tespit etti.
Her yıl doldurulması gerekliliğinin yerine getirilmediğine vurgu yapılan raporda, “söz konusu altı yılın sicilinin hep birden terfi sınav dönemlerine yakın olarak doldurulduğu iddiasının ciddi ve üzerinde durulması gereken bir iddia olduğu tespit edildi” ifadelerine yer verildi.
“Siciller gösterilmedi”
Raporda mevzuat uyarınca ilgili polis mensubu tarafından istenildiği halde sicillerin polis mensuplarına gösterilmediği ve kendilerine yalnızca sözlü olarak bilgi verildiğinin tespit edildiği belirtildi.
Raporda dikkat çeken bir diğer nokta ise münhal olarak boş bulunan kadrolara vekaleten atanan kişilerin sınavda yetersiz ve başarısız addedildiği ancak buna rağmen ilgili polis mensuplarının halen bu kadrolara vekaletlerinin devam ettiği tespit kaydedildi.
“Ceza puanları bilerek sınavdan sonra silindi”
Raporda şu ifadelere yer verildi: “51/1984 Sayılı Polis Örgütü (Kuruluş, Görev ve Yetkileri) Yasasının 73’üncü maddesinde düzenlenen ve terfi sınavına da eksi puan olarak etki eden ceza puanlarının sözkonusu Yasanın 118’inci maddesi kuralları uyarınca kınama cezalarının üç yıl, diğer cezaların ise beş yıl geçtikten sonra, ilgili polis mensubunun yazılı müracaat hakkı kazanması ile silinmesini talep etme hakkı olduğu; ancak yazılı talepte bulunan polis mensuplarının müracaatlarının zamanında değerlendirilmeyerek ve terfi sınavının hemen ardından bahsekonu taleplerin değerlendirilerek bazılarının silindiği tespit edildi.
Cezaların terfi sınavından sonra silinmesi manidar
Komite, yapmış olduğu toplantılarda almış olduğu bilgiler ışığında vardığı tespitler neticesinde bazı sonuçlara ve önerilere de vurgu yaptı.
Raporun sonuç ve öneriler bölümüne göre, kınama cezası ve diğer cezaların silinmesi konusunda, yazılı talepte bulunan polis mensuplarının müracaatlarının zamanında değerlendirilmeyerek terfi sınavının hemen ardından değerlendirilip bazılarının silinmesinin manidar olduğuna vurgu yapıldı.
“Tümden yazılı sınava geçilmeli”
Komite, Polis Örgütü Sınav Tüzüğü’nün değiştirilerek özellikle sözlü sınavın ana teması olan mesleki konularda yeterlik ilkesine açıklık getirilmesi gerektiğine vurgu yaparak, terfi sisteminin her aşamasındaki sınavların tümden yazılı sınavlar olarak düzenlenmesinin daha uygun olacağına karar verdi.
“Yüzde 40’lık sınav tek bir soru olmamalı”
Herhangi bir polis mensubunun terfisinde toplam puanın %40’ını oluşturan ağırlıkta düzenlenecek sınavın tek bir sorudan oluşmasının değerlendirme açısından yeterli olmayabileceği, polis mensuplarının mesleki sınavlarının sadece mülakatla ve tek bir soruyu cevaplandırmak yerine, yeniden düzenlenecek olan Sınav Tüzüğü ile bu yöntemin tekrardan belirlenmesi gerektiği vurgulandı.
“Tüzükler acilen değiştirilmeli”
Raporda 51/1984 Sayılı Polis Örgütü (Kuruluş, Görev ve Yetkileri) Yasası tahtında çıkarılan Polis Örgütü Sınav Tüzüğü ile Polis Mensupları Sicil Değerlendirme Tüzüğü’nün acilen ele alınarak çağdaş birer tüzük haline getirilmesinin gerekliliği vurgulandı.
“Adalet ve şeffaflık gözetilmeli”
Komite, varmış olduğu değerlendirmeler sonucunda, Polis Örgütü Yasası ile Polis Örgütü Sınav Tüzüğü ve Polis Mensupları Sicil Değerlendirme Tüzüğü’nün adalet ve şeffaflık ilkeleri göz önünde bulundurulmak suretiyle yeniden ele alınması gerektiği kanaatine vardı.
“Terfiler vicdani rahatsızlık yaratıyor”
Sınav ile ilgili tüzükte yapılacak değişikliklerde belli kriterlerin konularak puanlama yapılmasının sınavın şeffaf ve adil olduğunun göstergesi olacağına inanan Komite, Polis Hizmetleri Komisyonu’nca yapılan sınavların her ne kadar adil olduğu iddia edilse de kamuoyunda büyük bir vicdani rahatsızlık yarattığı kanaatinde olduğunu belirtti.
İç huzura da zarar veriyor
Rapora konu hususların polis mensuplarının motivasyonunu olumsuz yönde etkilediği ve araştırmaya konu terfilerden sonra terfi sınavı açılmadığı için terfi bekleyen polis mensuplarının huzursuzluk içinde olduğu vurgulanan raporda, bu olumsuz durumun da Polis Örgütü iç huzuruna zarar verebileceği gözlemlendiği kaydedildi.
