Kıbrıs konusunda yaşanan Enosis krizinin ardından yeniden başlayan müzakere sürecinin önünde çok bir zaman yok.
En çok iki ay.
İki ay içerisinde müzakerelerden bir sonuç çıkacaksa çıkacak, çıkmayacaksa da kriz ve kaosa doğru koşar adım gidilecek.
Kriz ve kaos ortamı, özellikle Temmuz ayında Güney Kıbrıs’ın tek yanlı olarak hidrokarbon yataklarında sondajları başlatması ile birlikte sıcak çatışmaya da dönüşebilir.
Ciddi ciddi böyle bir de tehlike bütün adayı ve bölgeyi bekliyor.
Gelinen aşamada kimse adada 20 Temmuz 1974’ten bu yana devam eden barış ortamının sonsuza kadar bu şekilde devam edebileceği yanılgısına kapılmasın.
Ateş çemberinin ortasında bulunan adaya ateş her an sıçrayabilir.
Bir anda ada kendisini ateşin içinde bulabilir.
Bu nedenle Kıbrıs konusunda devam etmekte olan müzakerelerde önümüzdeki iki aylık süre çok önemli.
Liderler ve müzakerecileri bu iki aylık sürenin altı haftasını Kıbrıs’ta yeni yakınlaşmalar sağlayıp, Kıbrıs Konferansının devamını sağlayabilmek için kullanmalıdırlar.
Yeni yakınlaşmalar sağlanabilmesi de niyet, istek ve siyasi iradeye bağlı.
Şu an itibarı ile masadaki en büyük eksiklik de bu.
Özellikle de Rum tarafında…
Rum Lider Nikos Anastasiades ve ekibi hala işin ciddiyetinin farkında değiller.
Hala aralı olan fırsat penceresinin kapanması durumunda tüm adanın ödemesi olası bedeli görmek istemiyorlar.
Hayal dünyasında yaşamaya devam ediyorlar.
Bu nedenle de süreci hızlandıracak düşünce ve yaklaşımlara kategorik olarak karşı çıkıyorlar.
Var olan doğal takvimin seslendirilmesine tahammül edemiyorlar.
Örneğin BM’nin rolünün müzakerelerede yükseltilmesi ve taraflara daha çok yardımcı olmasının sağlanmasının kime ne zararı olabilir ki!
Peşin peşin BM’ye hakemlik rolü verilmeyeceği ortaya konulduktan sonra tıkanan ve artık yeni yakınlaşmalar üretemeyen mevcut görüşme yöntemine yeni bir ivme kazandıracak böylesi bir açılım süreci başarıya taşıyacak bir araç olabilir.
Ama Rum Lidere göre ‘böyle bir şey kabul edilemez’.
İnsan anlamakta gerçekten zorlanıyor.
Güney Kıbrıs’ta sondaja başlanacağının açıklandığı Temmuz ayına çok bir zaman kalmadı.
Ancak Rum Liderliği ‘birşey olmaz, bu iş böyle devam eder gider’ gibi büyük yanılgı içinde hareket etmeye ve müzakere sürecini sonuç alıcı bir yapıdan uzak tutacak herşeyi yapmaya devam ediyor.
Fırsat penceresi tam kapanmadan bir şeyler yapılmak zorundadır.
BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide bunun için çaba harcamaktadır.
Umudu azalsa da yine de son denemeleri yapmaya devam etmektedir.
Türk tarafı müzakerelerin ileriye taşınabilmesi için BM’nin rolünün artırılmasına sıcak bakmaktadır.
Rum tarafı da bu konuda esneklik gösterebilirse süreçte yaşanan tıkanıklıkların aşılabileceği yeni bir sayfa açılabilir.
Bu da Kıbrıs Konferansı’nın devamını ve buradan bir sonuç çıkıp çıkamayacağının eksersizinin yapılmasına fırsat sağlar.
Şu anda kriz, kaos ve sıcak çatışmaya giden yoldan kurtulmak için son çıkıştayız.
Umalım bu son çıkış da kaçırılmasın.
Çünkü ondan sonra son pişmanlıkların kimseye bir faydası olmayacak.
