Pazar Sohbetimdir (İki Asırdır Mücadele Ediliyor!) - Havadis Gazetesi | Kıbrıs Haber
Cuma, Mart 29, 2024
Köşe Yazarları

Pazar Sohbetimdir (İki Asırdır Mücadele Ediliyor!)

Eşref ÇetinelEşref Çetinel

Atalarımız bu adayı 3 yüz küsur yıl hem yeniden kurdular kurguladılardı  hem  yönettilerdi. O İnsanlar kendi zamanlarına göre ileri düzeydeydiler diyebilir miyiz?  Bunu görebilmek mümkün değil.

Çünkü  sizden iki asır öncesi bir Kıbrıs adasını düşünmenizi istesem, tasavvur bile edemezsiniz! Bugünlere göre o kadar uzak ve o kadar bilinmez..


Mesela insanların hayatı nasıldı? Ne iş yapar, nasıl yaşar, ne yer ne içerlerdi? Cami ile kiliselerin insanların hayatında yerleri neydi? Bayramlarda yortularda ne yaparlardı?

Şaşırırız değil mi? Çünkü bu sorulara bugünün telaşlı yorucu hayatı içinde tutun ki ancak “araştırmacılar, tarihçiler sosyologlar” cevap verebilir o günlerin yaşam koşullarıyla tarfihine… Sıradan insan düşünemez bile hatta yarım asır öncesini!   Oysa bundan iki asır önce Türk’ü Rum’u için bu adada hayat çok basitti! Halk çoğunluğunca çiftçiydi. Geriye kalanlar o çiftçi ailelerinin ihtiyaçlarına cevap verecek esnaf, zanaatkâr, papaz, imam, kadı, ulema, vali, askerlerdi… Şehirler yoktu. En büyüğü “Lekoşa” olmalı o da Venedikliden kalma surlar içi kadar mıydı?

İnsanlar çiftçilik bahçecilik hayvancılıkla uğraşırdı. Güneş doğarken işe başlanır, batarken biterdi.

FAKAT: Bugünleri hazırlayan o yıllardaki atalarımızdı! Bugünün eserlerinin, hayatlarının, fikirlerinin, ideolojilerinin  temelleriyle köklerini  yıllar ötesindeki  o insanlar atıp yeşerttilerdi! Onlar muktedirdiler. Mesela:

Osmanlı zaptiyesi atının üzerinde Rum  kahvehanelerinin önünden geçerken, kahvedeki Rumlar sandalyelerinden kalkarlar ayağa dikilirlerdi!  Ne var ki Osmanlı süvarisi için ayağa kalkan o Rum ahali bir yandan da “Megali İdea” için savaşacak kadar bilinçliydi! İşte bunu sorgulamak için gittim asırlarca öteye.

BÜYÜK İDEAL: (“Megali İdea!” “Büyük İdeal” demekti.. O büyük ideal ise Kıbrıs’ın Yunanistan’a bağlanması yani “Enosis”in gerçekleşmeseydi! Hayal büyüktü!  Yunanistan’dan başlayan eski Helen İmparatorluğu hayali Girit, Rodos, İstanbul’dan başlayarak tüm Batıyı (eski İyonya’yı) içine alan Anadolu ve Kıbrıs’tı…

İlk “İdea” Paris’te  Ferreros adlı bir Yunanlı tarafından haritasıyla birlikte hazırlandı. Yıl 1791 idi! Yani bundan 2 asır önce… Bu ideali yaşatma, yayma görevi de Rum Ortodoks Kilisesine verildi.

Demek ki insanlar çiftçilik yaparlarken de “büyük ideal” dedikleri fikirlerin ardında koşturabilir, mücadele edebilirmiş.. Hem de asırlarca!

Demek ki bu adaya sahip olan ve atının üzerindeki Osmanlı zaptiyesi Rum kahvehanesinin önünden geçerken oradaki Rumların ayağına kalkmasına nazire, ayni insanların kafasında aynı zamanda “megali idea” fikri de vardı!

Demek ki  neymiş? “Ülküler, idealler ölmezmiş!” Nitekim:

THEOTORAKİS: Yunanistan’nın Zorba filminin müzikleri de yapan ünlü bestekâr ve müzisyenlerindendi. 1980’lerde Türkiye’ye gelmişti. Zülfi Livaneli ile birlikte müzik çalışmaları yapmıştı. 1990’larda dönemin Dışişleri Bakanı İsmail Cem’di ve Atina’ya ziyaretinde  Başbakan Papaandreu ile sirtaki oynamıştı. TC ile Yunanistan arasında ılgıt ılgıt barış rüzgârları esiyordu…”  Nitekim o dönemlerde ne zaman TC-Yunanistan ilişkileri ile Kıbrıs sorunu gündeme gelse dilimize pelesenk sloganlaştırdığımız,  “Abdi İpekçiler, Zülfi Livaneliler, İsmail Cemler, Theodorakisler çoğalıp yoğalmadan barış olmaz” diyorduk!

Ve bizim bu temennimize karşın  ünlü müzik adamı, sol görüşlü Theodorakis İyonya’yı (Çanakkale) gezerken, bir zamanlar buralarının Eski Yunana ait  olduğunu hatırlatarak o günleri yeniden görmenin özlemini dillendiriyordu!

HAYIR! Irksal görüşlerle gelişirken,  tarihle yoğrulmuş genlerin oluşturduğu ayrı gayrı kültürlerin insanlarını, safdil bir görüşle  “global idea” potasında yoğurarak ayni hamulenin bireyleri   yapmak gibi bir izm’in budalalığına düşmeyeceğim!

Rum-Türk kardeşliği gibi kâğıt üzerindeki anlaşmalarla bile ve dünya hukukunun güvencesinde oluşturulmuş siyasi çözümlerin o kâğıt parçasını yırtarak yok edenlerle yeniden benzer anlaşma deneyimleri yaşamak da istemiyorum! Hele Devlet iddiasındaki Güney Rum Devletinin altındaki bir cemaat olmayı hiç istemiyorum…

İSTENEN NEDİR: Müzakerelerde ortaya çıkmıştır ki Türk tarafının tüm barışçı yaklaşımlarına karşın Rum tarafı iki asırlık “megali ideasını” unutmamıştır!

O kafa değişmeden, Rum liderliği ile kilisesi Meğalo İdea postundan sıyrılıp temizlenip yeni bir federal sistemde Türk halkıyla siyasi eşitlik ve iki devletlilik ilkesinde buluşacak  ortama kendini hazırlamazsa bu ülkede çözüm olmaz olsa da felâketler yaşanır!

Tepki göster
Bayıldım
0
Bayıldım
Huzurlu
0
Huzurlu
Hahaha
0
Hahaha
Üzüldüm
0
Üzüldüm
Hayran Kaldım
0
Hayran Kaldım
Facia
0
Facia
Web tasarım ve geliştirme : Baba Bilgisayar