Geçen hafta açıklanan iş gücü piyasası raporu beklenenden daha iyi çıktı. İşsizlik azalmaya devam ediyor. Amerika genelindeki işsizlik oranı son dört yılın en düşük seviyesine, %7,5’e gerilemiş; nisan ayı içinde maaş bordrolarına beklenenden çok daha fazla sayıda, tam 165 bin kişi daha eklenmiş. Bir de güncelleştirilen rakamlar ocak ve şubat aylarındaki çalışanların sayısındaki artışların ilk başta tahmin edilenden daha yüksek olduğunu gösterdi. Nisan ayındaki artışların kaynağı sanayi ve kamu sektörleri daralırken servis sektöründe gerçekleşen yeni istihdamlar.
* * *
İşgücü piyasasındakine ek olarak, ekonomiyle ilgili oldukça ümit verici başka haberler de geldi. Örneğin tüketicilerin güveni artmış. Tüketiciler şu andaki durumlarını daha önceki aydan daha iyi görmeseler de gelecekle ilgili beklentilerini olumlu yönde değiştirmişler: Tüketiciler “durumumuzda şu anda bir değişiklik yok, ama yakın gelecekte daha iyi olacağına inanıyoruz” diyorlar.
* * *
Nisan ayı içinde çalışanların verimliliği yükselmiş. Aynı zamanda dış ticaret açığında da daralma var. Avrupa’ya yapılan ihracat düşerken, ithalatta daha büyük miktarda bir düşüş gerçekleşmiş. Ticaret açığının daralmış olmasının sebebi Amerika’nın enerji ithalinin ciddi düşüş kaydetmiş olması. Dış ticaret istatistikleri de Amerika’nın enerji konusunda dışa olan bağımlılığını azaltmaya devam ettiğini gösteriyor.
* * *
Bu olumlu haberlerin yanında işverenlerin yaptığı yatırımlar gerilemiş ve federal ve eyalet devlet harcamalarında ciddi bir düşüş olmuş. İşverenler aldıkları yeni sipariş sayısının düştüğünü rapor ederken, eyaletler özellikle yeni bina ve diğer inşaat harcamalarını kısmış. Büyük resesyondan çıkmak için son üç-dört yıldan beridir uzun dönemde sürdürülebilir olmayan ve astronomik oranlarda artırılmış olan devlet harcamalarının azalıyor olması bana göre kötü bir haber değil; tam aksine iyi bir haber. Özel sektör siparişlerinin artmayıp azalması ise kaygı verici bir gelişme. Çünkü ekonominin sağlıklı haline dönebilmesi için devlet harcamaları azalırken bundan daha çok miktarda özel sektör harcamalarının artışının eşanlı gerçekleşmesi gerekiyor. Zaten bu yüzden de Amerikan Merkez Bankası yetkilileri genişletici para politikalarını gerekirse artırarak devam ettireceklerini açıkladılar.
* * *
Çalışan, iş bulan Amerikalıların sayısı artıyor, verimlilikleri de artıyor; fakat gelirleri artmıyor. Bana göre bu üç haber arasında en güzel olanlar çalışanların verimliliğinin yükselmiş olması ve çalışan sayısının artmış olması. Öncelikle bir ülkenin en değerli ekonomik kaynağı olan insan kaynaklarının atıl vaziyette kalması kuşkusuz büyük bir kayıp. Aynı zamanda bir ülkenin insan kaynaklarından daha yüksek verim alması da çok önemli. Fakat daha da önemlisi ekonomik durgunluktan hızlı çıkabilmek için, gerçekçi olmak ve “maaşım düşse bile, işimin olmasını ve daha verimli çalışmayı işsiz olmaya tercih ederim” diyebilmek gerekiyor. Nisan sonu ekonomik göstergeleri Amerikan ekonomisinin doğru istikamette gittiğine işaret ediyor.
