Birçok kişi hatta birçok ekonomist makro ekonomik istikrardan ziyade büyümenin daha önemli olduğuna vurgu yapıyorlar. Bir hafta önce Türkiye’nin kredi notu yükseltildi. S&P tarafından yükseltilen notun esas sebebi Makro Ekonomik İstikrar olarak gösterildi. Yapılan yorumda yatırımcının büyümenin ötesinde makro ekonomik istikrara önem verdiği ve İstikrarın sürdürülebilir olup olmadığına baktığıdır.
Ekonomide kırılganlığın olması halinde makro ekonomik istikrar aynı zamanda sürekli aynı düzeyde büyümeyi de beraberinde getirir. Yani büyüme de dengeli bir seyir izler.
Yatırım yapacak olan bireysel veya kurumsal yatırımcı 2-3 yıl büyüyen ekonomiden 2-3 yıl sonra küçülen ekonomiyi sevmez, bu ekonomiye yatırım yapmaz çünkü makro ekonomik istikrar yakalanmamıştır.
Makro ekonomik istikrarın yakalamasıyla ortaya çıkacak olan büyümenin kaynağı iç tasarruflardan olmalıdır. Bunun yanı sıra büyümenin istihdama öncelik vermesi son zamanlarda dikkat edilen en önemli unsurlardan biri olmaktadır. Bunun sebebi ise 2008 krizinden sonra yaşananların farkındalığı artırılması olmuştur. İşte bu yüzdendir ki kriz sonrası parasal genişlemeye önem vermiştir Merkez Bankaları. İşsizlik sosyal patlamalara yol açar bu ise istikrarı bozar.
Peru % 6-9 arasında büyüme oranı yakalamış kamu borçları milli gelirin % 20’si civarında seyrediyor. Ancak işsizlik oranı % 8 gibi göreli yüksek. Fakat yatırım oranı çok düşük. Tercih edilen ülkeler arasında değil. Fakat Brezilya’nın büyüme oranı %1,5 Kamu borçları milli gelirin yüzde 64’tü. Brezilya Perudan daha çok tercih edilen ülke oluyor. Çünkü Peru da işsizlik bir süre sonra sorun olacak. Çünkü ekonomik yapıda bozulma başlar. Tıpkı bugün Güney Kıbrıs’ta olduğu gibi.
Bugün Türkiye’nin cari açığı çok büyürse maliye politikasında gevşeme olursa ve Türkiye’ye çok hızlı büyüme geçerse S&P notunu büyük olasılıkla düşürür. Çünkü cari açık büyürse makro ekonomik istikrar bozulur bu durum ise yatırımları etkiler duruma gelir.
Aynı durum Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti içinde geçerlidir. Önemli olan istikrardır. Yani bugün % 100 enflasyon olsa ve bu enflasyonun hep aynı düzeyde gideceğini bilsek bu durum bile bir istikrardır. Ve ekonomi kendini ona göre göreli ayarlar. Fakat bir yıl % 6 büyüme ondan sonraki yıl % -2 büyüme bir sonraki yıl %3 büyüme bu istikrarsızlıktır. Bu makro ekonomik istikrarsızlıktır. Böyle bir ekonomik yapıya yatırım yapmak sermayedar için bir risktir.
