Dün akşam liderler arasında yemek 01.20’de bitti.
Perşembe akşamı başladı, Cuma son buldu.
“Yemek” diyorum ama…
Tamamen “müzakere” ile geçti.
Masaya gidilirken Türk tarafı tarih konusunda umutsuzdu.
Peki ne oldu?
Uluslararası camianın ilgisi son günlerde arttı.
ABD… Almanya kendilerinden beklenmeyen bir çaba ortaya koydular.
BM’nin tavrı kolaylaştırıcı oldu.
Liderler 18 aylık ortak yaşadıkları süreçte ilk kez Mont Pelerin’de krize girdi.
Tek şansları bu krizi iyi yöneterek sürece sahip çıkmaktı. Aksi süreç tamamen çökecekti.
Çözüm yolu açıldı
Rum liderliği, “yenildik” havasına girmemeli. Çünkü çıkan sonuç aslında, Akıncı’nın istediği gibi oldu. Romantik deyimle “Türk tarafı için bu bir rüyaydı…”
Sayın Akıncı ve ekibine düşen bunu bir “zafer” gibi algılamaması, o yönde davranmaması.
Anastasidis de bunu bir “yenilgi” olarak algılamamalı.
Aslında, 1 ay önce ulaşılabilecek bir sürece liderler maalesef, “bir ay gecikme ile” vardılar.
Anastasiadis neden kabul etti?
Anastasiadis ne dedi dün akşam başkanlık sarayına dönüşte…:
- Çözüm olanaklı olmazsa, yola nasıl devam edileceğini bilmek gerekir.
Anastasiadis de biliyor ki, çözüm süreci çökerse, bir daha federasyonu konuşamayacak.
Bu nedenle ortada bir zafer yok…
Yenilgi de yok.
Sürecin devamı için “ikisi de” lider gibi davrandı.
Ne oldu?
Mont Pelerin sonrası yaşananlara bir bakalım…
Türkiye ekonomisi çakılmaya başladı son iki haftada.
Türkiye Ortadoğu’da adım atamıyor.
Rusya ile gerilim tırmanıyor.
Erdoğan dün “Avrupa kıtasına ait olduğunu” aylar sonra itiraf etti.
Tehdit ettiği Avrupa’ya ilk kez yeşil ışık yaktı.
Türkiye ile vize anlaşmasının önü açılabilir ve AB medyası bunu gündeme getiriyor.
Ömer Çelik, AB Bakanı Avrupa’daydı.
Yunanistan da aynı anlamda sıkıştı. AB ek destek çıkmazsa, Yunanistan ekonomisi ocak sonu çökebilir. Ve İngilizler.
Johnson adaya geldi.
Son 10 günde başdöndüren gelişmeler yaşandı. Yemeğe liderler bu iklimde gitti.
Eide rol oynadı
Liderlerin masaya gelmesinde uluslararası camianın ciddi desteği oldu. Bu iklimin oluşmasında da Eide’nin ciddi bir katkısı oldu.
Nitekim de şimdi Atina’da…
Hafta başı ise Ankara’da olacak…
KKTC kamuoyu ne yaptı?
Akıncı kamu diplomasisini de iyi kullandı. Medya ile bir araya geldi. Partileri bilgilendirdi. Sivil toplum örgütleri ile görüştü.
Temsilci Nami… Sözcü Burcu… Özel danışman Erçin…
Güneyle teması hiç kesmediler. Müzakere ekibi neredeyse uyumadı…
Kısacası herkes üzerine düşeni yaptı.
Anastasiadis’in başına saksı mı düştü?
Peki ne oldu da Anastasiadis beşli için tarih verdi.
Yukarıda da yazdım. 10 aydır liderler beşli zirveye hazırdı.
Doğal takvimi sonuna kadar kullanan Rum lider, ilk kez süreçte “liderlik” sergiledi.
Akıncı “Aralık” ısrarından vazgeçti. Beşli zirve öncesi Kıbrıs’ta görüşmeyi kabul etti.
İki lider de pozisyonundan geri adım attı.
Kritik yemek…
Akıncı yemeğe kuşkulu giderken, BM hep ısrarlı oldu.
Bu da Eide’nin mutfakta iyi çalıştığının göstergesi.
Ancak… Soru şu:
- Akıncı nerde geri adım attı, Anastasiadis nerde ileri adım attı?
Ya da tam tersi.
Hepsini kaybedersek?
Anastasiadis gelinen aşamada “açılmamak üzere müzakere sürecinin kapanabileceğini” gördü. “Hepsini kaybediyoruz” endişesi de “öngörüm odur ki” bu kararda etkili oldu.
Erdoğan’ın açıklamaları var…
“Aç tavuk kendisini arpa ambarında görür…”
Bu güneyde öfke yarattı. Ama kabul edin ya da etmeyin… Süreçte en etkili aktör Ankara.
Burada oturarak Ankara’yı istediğin noktaya getireceği sananlar, yanılıyor.
Bu işlerin kökünde yatan diplomasi…
Oluşan şartlar…
Erdoğan’ın açıklamaları Rum diplomasisi üzerinde olumsuz bir şok etkisi yaptı ve yeniden düşündürdü. “Ya hepsini kaybedersek…”
Bu kısmı görmekte fayda var.
Müzakereciler görüşecek
Müzakereciler Pazartesi görüşmeye başlayacak.
Ne görüşecek Nami ve Mavroyannis…
Dört başlıkta uzlaşılmayan az sayıda konu yanında… Toprak da görüşecek.
Ancak bu süreçte harita ve köy isimleri “resmi olarak” gündeme gelmeyecek.
Garanti beşli zirvenin konusu.
Garantiler konusunda Kasulidis’in söylemi etkili oldu.
“Geçici garanti…”
Anımsayın Annan Planı’nda üç yılda bir değerlendirme vardı…
Bu nedenle garantiler başlığı tamamen garantörlerin olacağı toplantıya bırakılacak.
Türkiye beşli zirveye hazır.
Liderler uzlaşıda ciddi ise…
Türkiye bölgesel istikrar ve yeni bir uluslararası düzen için adım atacak.
Bir yere not etmekte fayda var…
