İlk aşkı beyin asla unutmuyor - Havadis Gazetesi | Kıbrıs Haber
Perşembe, Mart 28, 2024
Sağlık

İlk aşkı beyin asla unutmuyor

Yaşlılık hastalığı olarak bilinen unutkanlık, günümüzde hızlı yaşam temposu nedeniyle gençler de sık görülmeye başladı. Medical Park Bahçelievler Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Gülten Özdemir unutkanlık hastalııyla ilgili önemli bilgiler verdi…
Öğrenilen bilginin ne derece öğrenildiği, öğrenilen tecrübenin anlamlılığı, kişinin öğrenmeye ne ölçüde güdülendiği ve öğrenmeden sonraki yaşam koşulları; öğrenilenin bellekte tutulmasını etkiler.
Duygusal olarak yüklü bir bilginin ve anıların, öğrenmede ayrı bir yeri vardır; onu öğrenmek ve hatırlamak daha kolaydır. Örneğin; ilk aşkımızın hepimiz için farklı bir yeri vardır. Hepimiz, yıllar önce tanıdığımız o kızı ve ya erkeği ayrıntılarıyla hatırlayabiliriz. Ya da "17 Temmuz 1999'da Kocaeli-İstanbul depreminde ne yapıyordunuz?" diye sorulsa; hepimiz, o gün nerede ve kiminle olduğumuzu ve ne hissettiğimizi iyi hatırlarız.

ACI ANILARI İTİYORUZ
Bunun yanı sıra depresyon, uzun süreli kaygı ya da stres yaşadığımızda; hafıza becerilerimiz belirgin şekilde sekteye uğrar ve azalır. Acı veren anılar, bellekte saklı kalmasına rağmen istemli olarak bilinç dışına itilir.
Hepimiz yaşlandıkça biraz unutkanlık yaşamaya başlarız. Yaşın ilerlemesi; öğrenme ve hatırlama becerilerimizi yavaşlatır. Ama unutmanın boyutu kişisel farklılıklar gösterir.


TESTLE ANLAŞILIR
Unutkanlık kişinin günlük yaşamını kötü etkilemeye başlayıp diğer bilişsel işlevlerini olumsuz etkilerse; tüm bu durumu karşılayan 'bunama' terimi kullanılır.
İlk başta kişi, yeni bilgiyi öğrenmede ve onu dakikalardan daha uzun sürelerde akılda tutmada güçlük yaşar. Bu durum nöropsikiyatrik testlerle, objektif olarak saptanınca, hafif bilişsel bozukluk olarak kabul edilir.
Durum ilerledikçe; öğrenme yeteneği iyice bozulur ve kişi daha eski anılarını da hatırlama güçlüğü çeker. Kelimeleri bulmakta zorlanır, kelime dağarcığı azalır, tanıdık alet ve nesneleri kullanmakta ve zaman ile mekana bağlı kalmakta zorluk çeker. Sonunda yaşamları her alanda sekteye uğrar. Öğünlerini planlayamaz, ödemelerini yapamaz, telefon ve araba kullanamaz duruma gelir.

DEPRESYON VAR MI?
Kişi, saydığımız bu olumsuz durumların altında başka bir hastalığın olup olmadığını anlamak için mutlaka hekime başvurmalı ve araştırma yapılmalıdır.
Depresyon ya da guatr bezinin az çalışması yani tiroit hastalığında da unutkanlık sorununa sık rastlanır. Öte yandan kişinin Alzheimer olup olmadığı da araştırılmalıdır.
Unutkanlığın ne kadarının normal, ne zaman hastalık olduğunu, öznel ve nesnel hafıza testleriyle belirlemek mümkün.
Öznel değerlendirme; kendi hafıza becerilerimizi, yani kendimizle ilgili düşüncelerimizi değerlendiren bir testtir.
Nesnel hafıza testinin sonucu ise daha gerçekçidir. Öznel testin sonucu, kişinin kendi değerlendirmesi olduğu için daha kötü çıkabilir.

NESNEL HAFIZANIZ NE DURUMDA?
Aşağıdaki kelimeleri bir dakika boyunca ezberlemeye çalışın: Kütük, terzi, şemsiye, sucuk, gövde, yanak, orkestra, sosis, timsah, yargıç. Sonra kelimeleri kapatıp dikkatinizi dağıtacak başka işler yapın. 20 dakika sonra hatırlayabildiğiniz kadar kelimeyi yazmaya çalışın. Sekiz ve üstünde kelime hatırladıysanız; öğrenme güçlüğü çekmiyorsunuz demektir. Sonuç dört-sekiz arasında ise orta düzeyde sorun var demektir.

ÖZNEL HAFIZA TESTİ
TEST 1
Bunlar size ne sıklıkta sorun çıkarıyor?
1. İsimler
2. Yüzler
3. Buluşmalar
4. Eşyaların yerlerini unutmak
5. Gündelik ev işlerini yapmak
6. Mekanların istikameti
7. Az önce bakılan telefon numarasını unutmak
8. Sürekli kullanılan telefon numaralarını unutmak
9. İnsanların anlattıklarını unutmak
10. Bağlantıları kuramamak
11. Kişisel ayrıntıları unutmak
12. Kelimeleri unutmak
13. Alışverişte almak istenen şeyi unutmak
14. Bir sınava girmeyi unutmak
15. Bir şeye başlamak ama ne yaptığını unutmak
16. Konuşmada düşünce ağını kaybetmek
17. Topluma karşı konuşurken ne anlatacağını unutmak

TEST 2
Bir roman okurken okuduğunuzu hatırlamakta ne kadar sorun yaşarsınız?
Kitabı bitirdiğimde açılış bölümlerini hatırlama güçlüğü
Şimdi okuduğumdan üç ya da dört bölüm öncesini hatırlama güçlüğü
Okuduğumdan bir önceki bölümü hatırlama güçlüğü
Şimdi okuduğumdan önceki paragrafı hatırlama güçlüğü
Şimdi okuduğumdan önceki cümleyi hatırlama güçlüğü

SONUÇLAR:
Yukarıdaki testi yorumlamanız için sorulara verdiğiniz cevaplara belli puanlar vermeniz gerekiyor. Cevabınız 'Her zaman'sa, 1-2 (çok netseniz 2, biraz daha kararsızsanız 1 puan), 'Bazen' ise 3, 4 ya da 5, 'Mükemmel' ise 6-7 puan verin. Testin sonunda tüm numaraları toplayın. Eğer toplam sonuç 132 ya da üzerinde ise; o zaman öznel hafıza sorununuz yok demektir. 66-132 arasında ise orta düzeyde bir hafıza sorunu söz konusudur. 66'nın altında ise daha büyük hafıza sorunlarınız var demektir.

Tepki göster
Bayıldım
0
Bayıldım
Huzurlu
0
Huzurlu
Hahaha
0
Hahaha
Üzüldüm
0
Üzüldüm
Hayran Kaldım
0
Hayran Kaldım
Facia
0
Facia
Web tasarım ve geliştirme : Baba Bilgisayar