Türk bilim insanlarının önderlik ettiği uluslararası çapta araştırma ekibi, Dünya’dan yaklaşık 210 ışık yılı uzaklıkta, Jüpiter büyüklüğünde devasa bir gezegen gözlemledi. Bu gezegenin içine en az 1300 tane Dünya sığabiliyor.
Bilimsel çalışmaların yer aldığı ArXiv.org’da yayınlanan makaleye göre, bu büyük ve gizemli küre, Antalya’daki TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi (TUG)’da kurulan Türk – Rus teleskobu RTT150 tarafından tespit edildi. Pegasus Takımyıldızı doğrultusundaki gezegen, Güneş’ten 5 kat geniş ve 12 kat parlak olan metal zengini HD 208897 yıldızının etrafında dönüyor.
2007 yılında Ankara Üniversitesi’nden araştırmacı Mesut Yılmaz liderliğinde başlatılan, Türk, Japon ve Rus bilim insanlarından oluşan uluslararası bir proje çerçevesinde sürdürülen gezegen arama çalışmaları 10 yıl sonra bir sonuca ulaşmış oldu. Araştırmaya göre söz konusu öte-gezegen, ‘Jüpiter’in İkizleri’ grubuna ait ve Güneş Sistemi’ndeki Jüpiter gezegenine göre 1,4 kat daha büyük bir kütleye sahip.
Bir yılı 353 gün olan gezegenin yıldıza uzaklığı yaklaşık olarak Jüpiter’in Güneş’e olan mesafesine eşit. Ancak HD 208897 yıldızı yakıt rezervini neredeyse tükettiği ve kabarmaya başladığı için bu esrarengiz diyarın yüzey sıcaklığı oldukça yüksek. Bilinen yaşama uygun olması mümkün değil.
Bilim insanları, böylesine eski bir yıldızın etrafında dönen bir gezegenin keşfedilmesinin, RTT150’nin ve aynı şekilde çalışan diğer teleskopların uzun süreli gözlemlerle büyük yıldızlara bağlı nispeten küçük gezegenleri bulabileceklerini kanıtladığını kaydediyor.
Yaşlı yıldızlara bağlı uzak gezegenleri arama ve bulma çalışmaları sayesinde, yıldızların ‘kırmızı devlere’ dönüşürken genişlemeleri ile etraflarında dönen gezegenlerin davranışlarını ve akıbetlerini ne şekilde etkilediğine dair ipuçları bulunacak. Araştırma ayrıca metal zengini dev yıldızların etrafındaki gezegen oluşumlarını anlamak açısından da önemli.
“ATATÜRK AKLIMDAN GEÇTİ”
Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mesut Yılmaz yaptığı açıklamada son olarak keşfettikleri yeni gezegene isim koymak istediklerini belirtti.
Yılmaz bununla ilgili bir oylama da yapılabileceğini kaydetti ve ekledi: “Bildiğim kadarıyla Japonya, ABD, Fransa ve Kanada, keşfettikleri ilk gezegene bir isim verdiler. Bizde de neden olmasın? Böyle bir düşüncemiz var. Benim “Türk”, “Türk1” ve “Atatürk” isimleri aklımdan geçti.”
