Bebeğinizin bezini ilk değiştiğiniz gün daha dün gibi ve siz şimdi bebeğinizin tuvalet eğitimine başlamak için doğru zaman geldi mi diye merak içindesiniz. Çocuğunuzun tuvalet eğitimine başlamak için sihirli bir yaş yok maalesef; ancak çocuğunuza tuvaleti nasıl kullanacağını öğretmeye başlamak için gerekli fiziksel ve bilişsel olgunluğa eriştiği bir dönem var: 18 ve 24 aylar arası.
Tuvalet eğitimine başlamadan önce çocuğunuzun hazır olup olmadığınıza dair belli başlı işaretlere bakmanız önemli. Tuvalet eğitimi, tuvalet alışkanlıklarını kazanmak çocuklarınızın tamamen yabancı oldukları bir alışkanlık; çocuğunuz gelişimsel olarak daha hazır olmadan bu eğitim sürecine başlamanız ise hem çocuğunuz hem de sizin için hayal kırıklıklarına neden olabilir ve bu durum süreci daha da uzun ve zorlu bir hale dönüştürebilir.
Tuvaleti kullanmayı öğretmek için başlangıcı elbette ki çocuğunuzun gündüz vakti idrarını kontrol edebileceği olgunluğa, yaklaşık 2 yaşına gelmesini beklemeniz en uygunudur; ancak bunu da bir standart olarak almamanızı belirtmeliyim; tüm fiziksel ve bilişsel olgunluklarına rağmen kimi çocuklar 3 ya da 4 yaşlarına kadar tuvalet eğitimiyle ilgilenmeyebiliyorlar.
Tuvalet eğitimine başlamak için çocuğunuzun hazır olup olmadığına dair kullanabileceğiniz bir liste hazırladım sizlere. Ancak öncelikle ebeveynler olarak kendinizin bu sürece hazır olup olmadığınızı kontrol etmenizi öneririm sizlere. Psikolojik olarak karşılaşabileceğiniz zorluklarla başa çıkabilecek, süreçte çocuğunuza yardımcı olabilmek için gerekli ilgiyi ve sabrı gösterebilecek misiniz? Ayrıca şunu da belirtmeliyim ki çocuğunuzun tuvalet eğitimi için hazır olması bu sürecin başlar başlamaz, birkaç gün içinde bitebileceğinin bir göstergesi olmayabilir. Süreç tahmin ettiğinizden daha kısa ya da uzun sürebilir.
İnsan gelişimi belli evrelerden geçer ve bu evrensel bir süreçtir. Kimi zaman 2 yaş öncesi bebekler gerekli bilişsel olgunluğa erişseler bile 12 aylıktan önce fizyolojik olarak henüz idrar ya da kaka kontrolü için gerekli olgunluğa erişemezler. Bu durum fiziksel kas kontrolünü sağlayabilecek kas gruplarının gerekli olgunluğa erişebilmesi ile ilgili bir durum. Bununla birlikte tüm gün kuru kalmayı başarabilse bile çocuğunuzun gece kuru kalması uzun bir süre alabilir. Bu nedenle tuvalet eğitimi sırasında gece ve gündüz kuru kalmayı iki ayrı süreç olarak değerlendirmeniz gerektiğini de dikkate almalısınız. Yani tuvalet eğitimini gündüz ve gece olarak iki ayrı süreç olarak ele almalısınız.
Çocuğunuzla tuvalet eğitimine başlamadan önce kontrol etmeniz gereken maddeleri kısaca özetliyorum sizlere. Bu kriterler tüm ayrıntıları içermiyor, genel bir değerlendirme sadece. Eğitime başlamak içinse fiziksel gelişimi takiben diğer tüm maddelerin gerçekleşmesini beklememelisiniz ayrıca. Bu kriterleri başlangıç için genel bir değerlendirme olarak ele almanızı öneriyorum sadece. Başarılı bir tuvalet eğitimi için yapmanız gerekenleri bir sonraki yazımda paylaşacağım. Sorularınız olursa bana danışabilir, e-mail gönderebilirsiniz. Değerlendirme kriterleri ise kısaca şöyle:
Fiziksel Belirtiler:
- Yürüyor ve hatta koşabiliyor.
- İdrarının büyük bir çoğunluğunu tek seferde yapabiliyor.
- Gün içinde belli zamanlarda, düzenli olarak idrarını ve kakasını yapıyor.
- Gün içinde en az iki saat altı kuru kalabiliyor. Bu kriter bebeğinizin mesane kaslarının idrarı tutabilmek için gerekli olgunluğa eriştiğini gösterir.
Davranışsal Belirtiler:
- Bir pozisyonda en az 5 dakika sessizce oturabiliyor.
- Kendi pantolonunu indirip kaldırabiliyor.
- Kirli ya da ıslak bez ile kalmaktan rahatsız oluyor ve bu durumu fiziksel ya da sözel olarak ifade edebiliyor.
- Tuvalet alışkanlıklarına ilgi gösteriyor. Sizi tuvalete giderken ya da sizin tuvalette yaptıklarınızı izlemek istiyor.
- İç çamaşırı giymekle ilgileniyor, bu duruma direnmiyor.
- Tuvaleti geldiğinde fiziksel ya da sözel ipuçları verebiliyor, durumunu kıvranarak, çömelerek ya da doğrudan söyleyerek ifade edebiliyor.
- Başarabildiği, üstesinden gelebildiği şeylerle övünüyor, bağımsızlaşmak için çabalıyor.
- Tuvalet kullanmayı öğrenmek için direnç göstermiyor.
- Genel olarak iş birlikçi davranıyor, sizinle inatlaşmıyor ya da zıtlaşmıyor.
Bilişsel Belirtiler:
- İdrar ya da kaka için fiziksel belirtiler başladığında, yapmadan önce size söylemesi gerektiğini ya da tuvalete gidene kadar tutması gerektiğini anlayabiliyor ve uygulamak için çabalıyor.
- Günlük yaşamdaki, “git oyuncağını getir” gibi basit yönergeleri anlayabiliyor ve uygulayabiliyor.
- Nesneleri ait oldukları yere koymanın gerekliliğini anlayabiliyor ve uyguluyor.
Çis ve kaka kelimelerini söyleyebiliyor
