Dört gün önce New York eyaletinin Kanada sınırına yakın Finger Lakes (Parmak Göller) bölgesindeydim. Bölgenin nüfus yoğunluğu sıfıra yakın. Sadece ara ara ve küçücük köylerin olduğu yol boyunca gözünüzün gördüğü her yer yemyeşil; yol kenarlarında neredeyse kale duvarı gibi yüksek ve uzayıp giden mısır tarlaları var. Mısır tarlalarından sonra da ormanlar.
* * *
Bugün Finger Lakes bölgesi sadece Amerika’da değil dünyada en iyi Riesling şaraplarının üretildiği bir bölge. Halbuki bırakınız oldukça kuzeyde olan soğuk Finger Lakes bölgesini, Amerikan’ın doğusunda bile vitis vinifera denilen ve şarap yapmakta kullanılan Avrupa kökenli soylu üzüm türlerinin yetiştirilebileceği uzun yıllar inanılmaz bir fikir olarak görülmüştü. Bu fikrin geçerliliği 300 yıl boyunca pek sorgulanmamış. Ta ki Ukrayna’dan göçmen olarak gelen ve doktorasını bağcılık üzerine yapmış olan, Dr. Konstantin Frank 1958 yılında Kaluka gölü kıyısında yetiştirmeye başladığı Riesling üzümlerinden 1962 yılında ilk şarabı yapana kadar. Gerisi tarih. Bugün bölgede ciddi bir şarap ekonomisi var. Bu ekonomi sadece üretimle de kısıtlı değil. Bölgedeki göllerden bir tanesinin, Cayuga gölünün ucunda konumlanmış olan Cornell üniversitesinin hem üzüm üretimi hem de otelcilik ve turizm konularında bölgeye yaptığı bilimsel katkılarla son derece sofistike bir şarap turizmi gelişmiş.
* * *
Dr. Konstantin Frank’tan elli yıl sonra, bölgenin şarap turizmine, anlamlı bir katkıyı da Red Newt Cellars (Kırmızı semender şarap mahzeni) sahibi olan Debra ve David Whiting yapmışlar. Daha doğrusu, iki yıl önce trafik kazasında hayatını kaybeden ve Red Newt Cellars’ın restoran ve bistrosunun baş şefi olan Debra yapmış. Debra baş şef olarak çalıştığı on iki yıl boyunca bölgedeki “çiftlikten masaya” akımına öncülük etmiş. Debra yerel çiftçiler tarafından yetiştirilmiş sebze ve meyveleri; büyütülen tavuk, keçi, koyun, inek ve domuzları, yakalanan balıkları, hazırlanan peynir, sosis ve salamları kullanarak yemek hazırlamaya özen göstermiş. Diğer şefleri de bunu yapmaya teşvik etmiş. Bir yandan da bölgedeki çiftçileri, hayvan yetiştiricilerini anlamlı bir şekilde gelişen şarap sektörüne entegre etmeye uğraşmış. Öyle görünüyor ki bunu yapmakta oldukça başarılı olmuş: Bugün Finger Lakes bölgesi Amerika’nın en önemli, gelecek vadeden şarap ve gastronomik turizm bölgesi olarak biliniyor.
* * *
Perşembe günkü ziyaretim sırasında Red Newt Bistro’da seçtiğimiz salata ve üç çeşit et ve üç çeşit peynir tabağındaki bütün ürünler yereldi. İçtiğimiz şarap da öyle.
* * *
Bunları niye mi yazıyorum? Çünkü hem ölçekten hem de ulaşım maliyeti açısından dezavantajlı durumda olan küçük üreticilerin — çiftçiler, hayvan yetiştiricileri, üzüm ve şarap üreticileri — aktivitelerini anlamlı bir şekilde koordine ederek ciddi bir katma değer yaratıp, sürdürülebilir bir ekonomiye sahip olabileceklerini bize gösterdiği için. Asıl önemli olan, ulaşım ve diğer maliyetlerden çok, ezberi bozacak ve yaptığına inanan girişimci insanlar.
* * *
