Tarih boyunca binlerce kişinin hayatına mal olan kolera, tifüs, çiçek, kızamık, veba, cüzzam, verem ve sıtma gibi bulaşıcı hastalıkları önlemek için aşı ve tedavi yöntemleri bulan bilim adamları, 21. yüzyılda ise domuz gribi, SARS, kuş gribi gibi virüslerin yol açtığı yeni salgınlara çözüm bulmaya çalışıyor.Viral salgın hastalıklar, son 13 yılda çeşitli ülkelerde 20 binden fazla insanın ölümüne neden oldu.
Bunlardan en yenisi, Eylül 2012'den bu yana Suudi Arabistan, Ürdün, Katar, Almanya, İngiltere ve Fransa'da 33 kişiye bulaşan ve 18'inin ölümüne neden olan yeni Corona virüsü (NCov).
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), dün yaptığı açıklamada, NCoV'nin yakın temas halinde, insandan insana geçmesinin mümkün olduğu uyarısında bulundu.
Zatürre ve kimi zaman da böbrek yetmezliğine yol açan NCoV, Ağır Akut Solunum Yolu Yetersizliği Sendromu olarak bilinen SARS hastalığına yol açan Corona virüsü (CoV) aynı aileden geliyor.
Memeliler ve kuşlarda görülen, genellikle üst solunum yolları ile mide ve bağırsağı etkileyen CoV, ilk kez 1960'lı yıllarda keşfedilmişti. Üzerindeki taç benzeri çıkıntılar nedeniyle taç anlamına gelen "Corona" adı verilen virüsün halihazırda bilinen 4-5 farklı türü, insanlara bulaşıyor. Bunlardan en yaygın görüleni SARS'a yol açan SARS-CoV virüsü.
NCoV, ilk kez geçen yıl Suudi Arabistan'da 60 yaşındaki bir hastada görüldü. İlk hastanın ölümünün ardından virüse, bu kez Katar'da 49 yaşındaki bir hastada rastlandı. NCoV'nin etkileri, henüz ayrıntılı olarak bilinmiyor. Virüsün ateş, öksürük, nefes darlığı ve solunum yetersizliği gibi belirtilere yol açtığı sanılıyor. Suudi Arabistan'da geçen yazdan bu yana 24 kişide NCoV'ye rastlanmış, bunlardan 15'i yaşamını yitirmişti. Fransa'da virüs bulaşan kişi sayısı ise 5'e yükseldi.
Son 13 yıl içinde dünyayı etkileyen diğer viral salgınlar söyle:
SARS
İlk kez 2003 yılında Asya'da ortaya çıkan ve yaklaşık 800 kişinin yaşamını yitirmesine neden olan Ağır Akut Solunum Yolu Yetersizliği Sendromu'na da Cov'un bir türü olan SARS-CoV yol açıyor.
Kasım 2002 Çin ve Hong'da başlayan, daha sonra 37 ülkede yaklaşık 8 bin 500 kişiyi etkileyen SARS, Temmuz 2003'te kontrol altına alınana kadar 775 kişinin ölümüne neden olmuştu. Ölenlerin 349'u Çin'de yaşıyordu. Ulusal ve uluslararası sağlık yetkilileri tarafından hızla alınan ve titizlikle uygulanan önlemler, hastalığın yayılmasını ve daha fazla insanın hayatını kaybetmesini önlemişti. Hastalığa yol açan SARS-CoV virüsü, özellikle kediler ve köpeklerde bulunuyor.
Ateş, öksürük, boğaz ağrısı gibi grip benzeri belirtiler veren SARS, en çok 65 yaş üstü hastalar arasında ölümcül olmuştu.
DOMUZ GRİBİ
H1N1 adı verilen virüsün yol açtığı domuz gribi, 2009 yılında dünyanın farklı ülkelerinde görüldü.
Nefes darlığı, göğüs ve karın ağrısı, şiddetli kusma, baş dönmesi gibi belirtiler gösteren hastalık, yaklaşık 19 bin kişinin ölümüne neden oldu. Hastalık, korkulduğu gibi salgına dönüşmeden kontrol altına alındı.
Bazı çevreler, domuz gribini ilaç sanayisinin karını artırmak için düzenlediği bir korku kampanyası olarak niteledi. DSÖ, 10 Ekim 2011'de yaptığı açıklamada, domuz gribi vakalarının sona erdiğini belirtti.
KUŞ GRİBİ (H5N1)
Kuşlarda görülen Grip A virüsünün bir türü olan H5N1 virüsüne ilk kez Şubat 2004'te bir Vietnamlıda rastlandı. Genellikle kuşlarla yakın temas halinde bulunan insanlarda görülen H5N1, ani başlayan yüksek ateş, nefes tıkanıklığı, eklem ve kas ağrısı, şiddetli yorgunluk gibi belirtiler gösteriyor.
DSÖ verilerine göre H5N1 virüsü, 2003'ten 2012'ye kadar Avrupa, Asya ve Afrika'dan 12 ülkede 359 kişinin yaşamını yitirmesine neden oldu.
Virüsün rastlandığı ülkelerde milyonlarca kümes hayvanı itlaf edildi.
Birkaç ay önce H5N1 virüsünün mutasyona uğradığı ve insanlara daha kolay bulaştığı uyarısında bulunan örgüt, H7N9 adlı yeni tür kuş gribi virüsünün dünya üzerindeki en ölümcül virüslerden biri olarak tanımladı.
İnsandan insana bulaşıp bulaşmadığı henüz kesinlik kazanmayan H7N9 virüsü, şimdiye kadar 108 kişide görüldü ve 22'sinin ölümünü neden oldu.
