[dropcap style=”circle” color=”#ffffff” bgcolor=”#0065ad”]H[/dropcap]amilelik… Hayatın bir ondan öncesi, bir de ondan sonrası vardır. Bir kere o duyguyu yaşadığınızda bir daha asla hayatınızın eskisi gibi olmayacağını anlarsınız.
Hamile kalmayı plânladığınızda, onun için yapacağınız ilk şey bir doktora başvurmak.
İlk kalp atışını duymak ve hareketlerini takip etmekle başlayan süreçten sonra yüzünü görmek, minik ellerine, minik ayaklarına dokunabilmek için artık gün sayıyorsunuzdur. Peki, bu süreçte sizi neler bekliyor?
Bu süreçte nelere dikkat etmeliyiz?
Bu soruların cevabını almak için Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Kemal Tavukçu ile en çok merak edilenleri konuştuk.
Gebelik döneminde nelere dikkat etmeliyiz?
Hamilelik döneminde hatta daha gebe kalmayı plânladığımız tarihten 3 ay öncesinden folik asit denen vitamine başlanmalıdır. Yine gebelik sırasında haftalar ilerledikçe doktorunuzun önereceği ilâve vitaminler de mutlaka kullanılmalıdır. Gebelik döneminde aşırı kilo alımından kaçınılmalıdır. Azar azar sık sık beslenmeli, bol sıvı tüketilmeli ve yüksek kalorili besinlerden kaçınılmalıdır. Eğer engel oluşturacak bir durum yoksa günlük orta tempo yürüyüşler yapılabilir. Gebeliğin bir hastalık olmadığı, fizyolojik bir süreç olduğu akıldan çıkarılmamalıdır. Her gebelik haftasının kendi özgü güzel yanları vardır. Düzenli doktor kontrolleri yapılmalı ve doktor önerileri uygulanmalıdır.
Bazı gebeliklerde görülen kanamaların nedenleri nedir?
Gebelikte kanamalar ilk üç aylık(trimester) süreçte daha sık görülmekle birlikle, gebeliğin ikinci ya da üçüncü trimester döneminde olan kanamalar daha ciddi sorunlara sebep olabilir.
Gebeliğin ilk trimesterında bebeğin rahime yerleşme kanaması, rahim ağzına bağlı kanamalar gibi daha masum kanamalarla birlikte, idrar yolları enfeksiyonları, vajinal enfeksiyonlar düşük tehlikesi ya da düşük veya dış gebeliğe bağlı daha ciddi sorunlarla karşılaşabiliriz. Gebeliğin ikinci ve üçüncü trimestırında olan kanamalar oluşum sebeplerine göre hem bebek hem anne için hayatı risk oluşturacak boyutta olabilir. Kanama sebeplerini sıralayacak olursak yine vajinal ve idrar yolu enfeksiyonları, hemoroidler(bazen vajinal kanama ile karıştırılır), bebeğin eşinin yerleşim yerine bağlı kanamalar, erken doğum tehlikesi ya da en ciddî boyutlu ve riskli olan bebeğin eşinin erken ayrılması( plasenta dekolmanı) olarak sıralayabiliriz.
Gebelikte yapılması gereken testler nelerdir?
Gebelikte yapılması gereken testleri anne ile ilgili testler ve bebeğin sağlığı ile ilgili testler olarak kabaca ikiye ayırabiliriz.Erken gebelik döneminde anne ile ilgili kan sayımı, böbrek ve karaciğer fonksiyon testleri, idrar testi, tiroid testi ve bulaşıcı hastalıklarla ilgili testler ve eğer kan grubu bilinmiyorsa hem anne hem baba adayının kan gruplarına bakılması gerekir. Bu testlere ilaveten yine ferritin dediğimiz depo demir düzeyini gösteren test, D vitamini düzeyi ve insülin direncine de bakılabilir. Ayrıca annenin bilinen başka hastalığı varsaher hastaya özgü spesifik testler eklenip mutlaka yaptırılmalıdır. İlerleyen haftalarda tekrarlayan kan sayımı(kansızlık olup olmadığını anlamak açısından) idrar ve böbrek karaciğer fonksiyon testleri gerekli aralıklarla baktırılmalıdır. Yine 24.-28. Gebelik haftaları arasında şeker yükleme testi yapılarak gebelik şekeri olup olmadığı teyit edilmelidir.
Bebeğin genetik hastalığı olup olmadığı ile ilgili olarak da yapılması gereken birtakım testler vardır. Bu testler ile özellikle halk arasında Mongol çocuk olarak bilinen Down Sendromu ve Trizomi 13 ve Trizomi 18 taranmaktadır. 11.-14. Gebelik haftaları arasında bebeğin ense kalınlığı, burun kemiği ve bebeğin boyu ölçülerek eş zamanlı kan testiyle ikili test bakılabilir. Bu testin güvenilirliği yaklaşık %90 dır.
Eğer bu gebelik haftasından sonra tarama yapılacaksa 4 lü test yaptırmamız gerekir. Bu test ise en ideal 16–18 hafta arası olmakla birlikte 15–20. Gebelik haftalarında bakılabilir. Bu testin güvenilirliği ise %80 ler civarındadır.
Son zamanlarda anne kanından bebek hücreleri elde edilerek yapılan genetik testler(NİPT) yaygınlaşmaya başlamıştır. Kolay uygulanır ve yüksek güvenilirlikli (özellikle Down sendromu için %99 dan fazla) olması sebebiyle avantaj sağlamaktadır. Ayrıca yine bebeğin sıvısından örnek alınarak( Amniyosentez) ya da daha erken gebelik haftalarında bebeğin eşinden biyopsiler (CVS) yapılarak bebeğin genetiği ile ilgili kesin bilgiler elde edilebilir.
Gebelikte rahîmde miyom varsa ne yapılmalıdır?
Gebelikte miyomlar gebelik haftası arttıkça rahmin fazla kanlanmasına bağlı olarak büyüme göstermektedir. Gebelik sırasında miyomlara müdahale edilmemelidir. Eğer doğum sezaryen olarak planlandı ise kesi hattındaki miyomlar çıkarılmalıdır. Sezaryen yeri dışındaki miyomlar genellikle fazla kanamaya sebebiyet vereceği için çıkarılmaz. Doğum sonrası belirgin küçülme görülür.
Son olarak, benim çok merak ettiğim bir soruyla bitirmek istiyorum.
Aylarca takip ettiğiniz bebeğin, dünya’yla ilk karşılaşma anına tanık olduğunuz dakikalarda ki hislerinizi öğrenebilir miyim?
Bu mucizeye tanık olduğum her doğum sırasında, ilk defaymış gibi heyecana kapılıyorum. Doğum sırasında bebekle göz göze geldiğim vakit, ilk kez hayatta benim yüzümü görüyor olmasındaki heyecan tarif edilemez. Ben bu mutluluğu her doğum sonrası yaşıyorum ve çok duygulanıyorum. Vermiş olduğunuz bu engin bilgiler için size çok teşekkür ediyorum. Başarılarınızın devamını diliyorum.
